Er is deze dagen iets vreemds gebeurt ten aanzien van Iran. Je zou kunnen zeggen: Nou en? Meer vreemde dingen zijn er gebeurd ten aanzien van Iran, sinds de mullahs in 1979 de macht grepen.
Oke, maar wat er nu gebeurt, en wat meer aandacht verdient, is dat het een ongekende convergentie vertegenwoordigt tussen het denken van de Trump-regering in Washington aan de ene kant, en anderzijds dat een van de partijen betrokken is bij de machtsstrijd in Teheran.
Vorige maand heeft Minister Rex Tillerson aangekondigd dat de regering de laatste hand legt aan een nieuw beleid ten aanzien van Iran met het uiteindelijke doel een regiemverandering. Terwijl de details van dit nieuwe beleid een mysterie blijven, is misschien toch één ding duidelijk: een van de doelstellingen zou de ontmanteling zijn van het Islamitische Revolutionaire Garde Corps (IRGC), dat de Amerikaanse deskundigen identificeren als de steunpilaar van het Khomeinistische-regime.
Nationaal Veiligheids Adviseur, Generaal H.R. McMaster, heeft hier meer dan eens op gezinspeeld, terwijl een aantal Republikeinse beleidsmakers, onder wie Senator Tom Cotton, hebben opgeroepen het IRGC aan te wijzen als een "terroristische organisatie".
Parallel aan deze ontwikkelingen is de President van de Islamitische Republiek, Hassan Rouhani, gestart met een lastercampagne tegen het IRGC.
Sommige analisten doen Rouhani's aanvallen af als louter een pose.
Immers, zo betogen zij, Rouhani is zelf een product van het complex met militaire beveiliging op basis van de IRGC. Dus zijn aanvallen op het IRGC, en die dan te labelen als "een gewapende staat binnen de staat", is mogelijk een truc om de goedgelovige Amerikanen voor de gek te houden ten behoeve van de voortdurende ondersteuning van het Barack Obama-beleid, als een "gematigde factie" in Teheran.
Dit is misschien wel het geval. Echter, het IRGC ziet Rouhani's aanvallen vanuit een binnenlandse hoek als een "plot" die in Washington wordt uitgebroed.
In een redactioneel artikel, gepubliceerd in de dagelijkse krant Javan, het belangrijkste orgaan van het IRGC, zegt generaal Yadallah Javani dit met verrassende duidelijkheid:
"Wat de President zegt [tegen het IRGC] heeft hij exact gekopieerd uit wat de westerse media jarenlang hebben gezegd," zo schrijft hij.
Een andere commandant, Hamid Reza Muqaddam, gaat zelfs nog verder door Rouhani en zijn clan te beschuldigen van "hun zwaarden te ontbloten" tegen het IRGC door "over de hele linie" te liegen.
De IRGC-opperbevelhebber, generaal Aziz Jaafari, heeft Rouhani's verklaringen in verband gebracht met de inspanningen van de VS om Irans project om geleide lange afstand raketten te bouwen, te beperken of zelfs te stoppen.
"Ja, we bezitten raketten die de vijand kan raken," zei Jaafari in een toespraak, een dag voordat de "Opperste Leider", Ali Khamenei, hem herbenoemde als de IRGC-opperbevelhebber voor nog eens drie jaar.
Nooit een kans missend voor het trekken van publiciteit, heeft ook generaal Qassem Soleimani, de bevelhebber van de Quds Force, zich ingevoerd in het debat door te beweren dat "zonder de IRGC er geen land zal zijn!"
De zogenaamde "gematigde" factie onder leiding van wijlen Hashemi Rafsanjani en de voormalige President Mohammed Khatami, heeft altijd gezegd dat de westerse mogendheden, met name de VS, het IRGC zien als de belangrijkste hindernis op de weg waar de Islamitische Republiek van gedrag zal veranderen naar een "normalisering".
Dit was het thema dat de Minister van Buitenlandse Zaken, Mohammed Javad Zarif, met enig succes behandelde in de talrijke optredens in Amerikaanse politieke kringen en denktanks. Zijn stelling was dat Irans interventies buiten haar grenzen het gevolg waren van de ambities van de IRGC om de Islamitische Republiek te maken tot een regionale supermacht, terwijl "de gematigden" niets anders dan "win-win-betrekkingen" wilden hebben met het Westen.
Vorige week werd dat thema overgenomen door Rouhani tijdens een toespraak in Teheran. "Ons doel moet niet zijn om de sterkste te zijn in de regio," zei hij. "Wat we willen is een sterkere regio."
Om echter nog steeds de regionale "eerste macht" te willen zijn, is duidelijk het belangrijkste doel in de strategie van de 20-jarige Islamitische Republiek, welke is goedgekeurd door de 'Eerste Leider' in 2014.
In een redactioneel artikel afgelopen dinsdag in de dagelijkse krant Kayhan, gaf men Khamenei's inzichten weer, die erop aandrong dat "een regionale supermacht" geen kwestie van keuze was, maar een noodzaak voor de Islamitische Republiek. Het belangrijkste middel om dat doel te bereiken is de IRGC en haar groeiende militaire macht.
De huidige campagne om de vleugels van het IRGC te kortwieken herinnert aan de korte poging van Khatami om deze strijdkrachten te ontbinden door ze samen te voegen met de reguliere strijdkrachten.
Het weerspiegelt ook de campagne in de jaren 1970 om de vele vijanden van de Sjah in de Iraanse strijdkrachten te breken. Al die tijd werkten de Khomeinisten, de Pro-Sovjet-communisten, de Volksrepubliek Muajahedin, Libië onder Moammar Gadhafi, de Palestijnen onder leiding van Yasser Arafat, de linkse partijen in West-Europa en bepaalde kringen in de VS, samen, zij het op een informele manier door het mobiliseren van de Iraanse en de wereldopinie, door het belasteren van het Iraanse leger. Enkele dagen nadat hij in 1979 de macht greep, verklaarde Khomeini de ontmanteling van het leger als één van de hoogste doelstellingen voor zijn regime. Het proces van de ontmanteling van het leger stopte pas toen Saddam Hussein Iran binnenviel in september 1980.
Het kortwieken van de vleugels van de IRGC kan een korte-termijn beloning zijn voor de "gematigde" factie die het presidentschap had gedurende 20 jaar in de afgelopen 38 jaar, maar vanwege de impliciete of expliciete oppositie van de IRGC faalde het toch om haar volledige agenda op te leggen aan de Islamitische Republiek.
Dus door te helpen met het vernietigen van het IRGC, zou Trump de "gematigden" helpen, vaak ook bekend staand als de "New York Boys".
De vraag is of de "New York Boys", die een gebrek hebben aan volkssteun, wel kundig zouden zijn om Iran bijeen te houden, laat staan een beleid te implementeren dat Trump of welke andere Amerikaanse president dan ook misschien tevreden zal stellen.
En wat als op een gegeven moment en onder bepaalde voorwaarden, wellicht eenzelfde IRGC terug zal slaan en de mullahs terugduwen in de moskeeën en seminaries?
Het is zeker dat het IRGC geen leger van de Sjah is, omdat het bestaat uit meer dan een dozijn afdelingen en uit brokken, met weinig stand, en slechts samengehouden door opportunisme. Men moet echter niet vergeten dat Khomeini's campagne om het Iraanse leger te vernietigen een directe uitnodiging was aan Saddam tot een invasie in Iran, en aan de Sovjet-Unie voor hun bezetting van Afghanistan, met alle gevolgen van dien.
De ontmanteling van de IRGC kan de "gematigden" voor een tijdje helpen, maar het kan ook de weg vrijmaken voor een etnische opstand, een burgeroorlog, en nog grootschaliger terrorisme in en rond Iran. Als Trump zijn Iran-beleid overdenkt, moet hij niet vergeten dat niets over Iran zo simpel is als de "New York Boys" beweren. Ze verkochten Obama een voorstel over goederen. Trump, de "dealmaker", moet niet hetzelfde ding kopen.
 Soldaten van het Islamitische Revolutionaire Garde Corps op parade met hun tanks tijdens "Heilige Defensie Week', op 21 september 2012. (Afbeeldingsbron: ypa.ir/Wikimedia Commons) |
Amir Taheri, voormalig redacteur van Irans eerste krant, Kayhan, voor de Iraanse revolutie van 1979, is een prominente auteur betreffende Europa. Hij is de Voorzitter van Gatestone Europa.