Als er iets is dat goede vrienden van Israël verbijstert, dan is het de kwestie van de nederzettingen over de "groene lijn" (een misleidende term, zoals we zullen zien). Het is een bekend fenomeen wanneer een buitenlandse politicus in Jeruzalem komt en een toespraak houdt die een echte bewondering manifesteert over de staat Israël en haar prestaties, maar dan overgaat tot een even echt uiten van het leed over haar nederzettingenbeleid. Waarom? Omdat ze veronderstellen dat het "illegaal volgens het volkenrecht zou zijn."
Deze vrienden, zo zullen we zien, maken een wijdverbreide fundamentele fout. Vanwege het eindeloze gepraat over een "tweestatenoplossing" wordt het conflict tussen de Israëli's en de Palestijnen bekeken alsof er altijd al een oorlog was tussen twee staten. In feite is het begonnen als een burgeroorlog onder het Britse mandaat voor Palestina en dat bleef zo doorgaan tot ten minste de late jaren 1980. Tegen die tijd bestonden bijna al de huidige nederzettingen al. Bijgevolg gelden de bepalingen van het volkenrecht als betrekking hebbend op burgeroorlogen, niet voor onderlinge oorlogen tussen staten.
Voorrondes
Laten we om te beginnen eerst een aantal vragen stellen waarvan het antwoord relatief eenvoudig is.
Ten eerste is de huidige Israëlische bezetting van de gebieden verworven tijdens de Zesdaagse oorlog van 1967 en niet per se illegaal, want het is een gevolg van agressie door de betrokken naburige staten. De vijandelijkheden met Egypte begonnen toen Egypte de Israëlische haven van Eilat blokkeerde, een daad van agressie, die werd opgevolgd door Egypte's vraag van de verwijdering van de VN-vredesmacht op de grens tussen de twee staten (uiteraard ter voorbereiding op verdere daden van agressie). De vijandelijkheden met Jordanië begon met een Jordaans bombardement van het Israëlische deel van Jeruzalem. Terwijl Syrië al jarenlang bezig was met een constante agressie door middel van grensoverschrijdingen in de Israëlische grondgebied en bombardementen van Israëlische dorpen vanuit de Golan Hoogvlakte. Bovendien benadrukt een recent deskundigenrapport (2012) van het Internationaal Comité van het Rode Kruis dat de Internationale Humanitaire Wet "geen grenzen stelt aan de tijdsspanne van een bezetting" (zie blz. 72); integendeel, hoe langer de bezetting duurt, hoe meer het de "bezettende macht" is toegestaan tot het verbeteren van de infrastructuur, enz., ten behoeve van de bewoners.
Ten tweede is de verkoop van goederen die zijn voortgebracht vanuit die Israëlische nederzettingen niet illegaal in de meeste markten van de wereld. In de Europese Unie (EU) is het bijvoorbeeld juridisch legaal onder twee voorwaarden. Een voorwaarde verplicht dat deze goederen niet een vermindering genieten van de douanerechten die betrekking hebben op de vrijhandelsovereenkomsten tussen Israël en de EU, omdat deze overeenkomsten expliciet van toepassing zijn op het het pre-1967-Israël gebied. De andere voorwaarde is optioneel: de EU-Commissie heeft richtlijnen uitgegeven in november 2015 over hoe dergelijke producten te etiketteren. Na enige druk heeft de Commissie toegegeven dat de individuele Europese regeringen kunnen besluiten of en hoe ze de richtlijnen toe gaan passen, terwijl een dergelijke labeling geen boycot is en dat de EU gekant is tegen een boycot van Israël, zo wordt dan benadrukt. (Zie hier voor een uitgebreide bespreking van deze kwestie, ook met betrekking tot andere omstreden gebieden.)
Sommigen hebben de EU van antisemitisme beschuldigd vanwege het uitgegeven van richtlijnen over Israël terwijl de behandeling van andere betwiste gebieden in de wereld anders is. Maar moet men op zijn hoede zijn voor de afgifte van bedekte beschuldigingen van antisemitisme. Terwijl sommige EU-ambtenaren kunnen zijn aangespoord door antipathie tegen de Joden, hebben verschillende Europese leiders niet alleen benadrukt dat de labeling niet gelijk is aan een boycot, maar hun uitweg is in de bestrijding van de boycot van Israël - ook door middel van wetgeving om boycotters te bestraffen. Het is zowel oneerlijk als onverstandig om die leiders te beschuldigen van antisemitisme.
Dus we zitten met de vraag of de bouw van de Israëlische nederzettingen zelf illegaal is. Ook hier is een verdere vereenvoudiging mogelijk. Als de Golanhoogte deel uitmaakte van het soevereine Syrische grondgebied vóór 1967, dan is er een krachtiger argument dat de Israëlische nederzettingen die daar zijn illegaal zijn (behalve waar Syrië is binnengedrongen over de grens tussen de voormalige Franse en Britse mandaten). Maar deze kwestie is nauwelijks actueel, gezien de huidige burgeroorlog in Syrië en het feit dat bijna alle deelnemers (Koerden mogelijk een uitzondering) fanatiek tegen het bestaan van Israël zijn als zodanig. Wat de vrienden van Israël pijn doet, alsmede anderen die ten minste het bestaan van Israël tolereren, is het gebied waarover een geschil is tussen de Israëli's en Palestijnen. Wij zullen alleen dit overwegen.
Een verder voorlopig: er zijn fundamentele verschillen tussen het nationale recht en het internationale recht. Nationale wetgeving berust bij wetgevers die wetten kunnen verordenen of wijzigen en die gerechtelijke systemen hebben om die te handhaven. In internationaal recht ontbreekt dit beide grotendeels. In de tijd van het oude Griekenland en Rome werd het ontbreken geleverd door een wijdverspreide opvatting dat bepaalde handelingen, zoals de schending van ambassadeurs en herauten, weerzinwekkend voor de goden waren, en zou worden afgestraft door de goden (met epidemieën of hongersnood of wat dan ook). Dat wil zeggen dat de goden het internationale recht definieerden en het afdwongen. Homerus Ilias opent met zo'n geval.
Vandaag de dag worden deze theologische opvattingen - die de ouden geïntimideerd hebben en een zekere mate van moraal aan hen opgelegd heeft -- beschouwd als vreemd en achterhaald. Dientengevolge hangt het internationaal recht nu deels wel op aan oude aangepaste ideeën die het heeft overleefd (zelfs na de verdwijning van de oorspronkelijke rechtvaardiging ervan) en deels op afzonderlijke verdragen tussen staten. Blijven nog over de lacunes; te vullen als het speeltje van degenen die zichzelf hebben opgeworpen als internationale advocaten en onderling daarover debatteren.
Internationale Consensus en het volkenrecht
Vorig jaar hield een bezoekende Europese professor een openbare lezing in Jeruzalem om ons te vertellen 'wat internationaal recht zegt' over Israëls conflict met de Palestijnen. Hij noemde dit "Het Nabije Oosten Conflict," alsof internationaal recht weinig heeft te zeggen over de veel bloediger conflicten die momenteel de rest van de regio verzwelgen.
Zijn presentatie bestond grotendeels uit een opsomming van lijsten van resoluties door verschillende organisaties van de Verenigde Naties in het afkeuren van de Israëlische nederzettingen. Interessanter waren zijn antwoorden op enkele van de vragen.
Eén vraag merkt op dat de resoluties van de algemene vergadering van de VN niet bindend zijn en dat zelfs resoluties van de Veiligheidsraad alleen afdwingbaar te zijn als ze ontsnappen aan een veto door permanente leden en moeten worden aangenomen krachtens hoofdstuk VII van het VN-Handvest. Dus de resoluties die hij had geciteerd zou moeten worden gezien als de uiting van een internationale consensus. Maar wanneer en hoe is dan een internationale consensus uitgegroeid tot internationaal recht? "Dit", zo zei de professor, "is de belangrijkste vraag in het internationaal recht!" Zijn antwoord was iets met een effect dat - naar zijn mening - er genoeg internationale spelers herhaaldelijk hetzelfde zeggen, wat vervolgens als internationaal recht gezien kan worden.
Dit antwoord is problematisch. Neem de UNESCO: het heeft een professioneel secretariaat dat probeert om te klinken alsof ze wetenschappelijk werken, maar haar bestuursorgaan is een Internationale Raad waar elk lid land een vertegenwoordiger naar toe stuurt. In de besluiten van Internationale Raad gaan de politieke belangen boven het wetenschappelijk advies. Onlangs heeft de internationale Raad een Arabische-gesponsorde resolutie aangenomen die Israëlische activiteiten in en rond de "Al-Aqsa moskee/Al-Haram al-Sharif aan de kaak stelde." Niet alleen vermeldde de resolutie niet dat dit de Tempelberg is, het beschuldigde Israël ook van "aanbrengen van Joodse nep-graven in bepaalde ruimten van de islamitische begraafplaatsen", en van "een verdere omzetting van vele islamitische en Byzantijnse overblijfselen in de zogenaamde Joodse rituele baden of Joodse gebedsplaatsen."
Natuurlijk zijn er dergelijke oude graven, rituele baden en de Joodse religieuze plaatsen; het is geen namaak. Iets anders beweren is het goedkeuren van de misselijk leugen die worden gepromoot door de Palestijnse Autoriteit (PA) al jaren, dat er nooit Joodse tempels op de Tempelberg waren en dat de Joden een middeleeuwse Europese uitvinding zijn die geen oude verbinding hebben met het Land van Israël. Gelukkig heeft de secretaris-generaal van de UNESCO zijn ontzetting uitgedrukt over deze schending van alle professionele normen. De automatische pro-Palestijnse meerderheid in VN-organen kan er echter voor zorgen dat de leugen zal worden herhaald in resolutie na resolutie. Volgens het criterium van de professor zullen dus de grote leugens en alle bijbehorende kleinere leugens uiteindelijk worden verankerd in het Internationaal Recht. En niet handelen volgens deze leugens, zal dan een schending van het volkenrecht zijn.
Een tweede vraag wees erop dat de beroemdste VN-resolutie van de Algemene Vergadering (29 November 1947) het plan goedgekeurde om Palestina te verdelen in een staat met een Joodse meerderheid en een staat met een Arabische meerderheid. Maar het voorgestelde grondgebied was eerst kleiner dan de staat Israël zoals het ontstond uit de onafhankelijkheidsoorlog van 1949. Met name werd noordwest Israël - vanaf Haifa tot aan de grens met Libanon - toegewezen aan de Arabische staat. Dus waarom moet het internationaal recht deze overdracht erkennen van grondgebied van Arabische naar Joodse controle?
Het antwoord van de hoogleraar was dat internationale recht zich heeft gewijzigd tussen 1949 en 1967. In 1949 was het nog toegestaan voor een staat om grondgebied te verwerven als gevolg van oorlogvoering, maar na 1967 was het verboden zelfs in de nasleep van een defensieve oorlog.
Dit antwoord is verbazingwekkend. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, heeft de Sovjet-Unie een enorme landroof begaan naar het westen: Karelië in Finland, de drie Baltische republieken, de helft van het vooroorlogse Polen, Transcarpathia uit Tsjecho-Slowakije en Moldavië (Bessarabië en Boekovina Noord) uit Roemenië. Die enorme diefstal blijft geldig in het internationaal recht (alleen het uiteenvallen van de Sovjet-Unie bevrijdde sommige van de volkeren van de onderwerping). Maar de bouw van een dozijn Israëlische huizen in Samaria is een ernstige "schending van het internationaal recht."
Wanneer precies heeft deze wijziging plaats gevonden? De professor gaf de suggestie: aan "het einde van het koloniale tijdperk", maar misschien kan het wat nauwkeuriger. De Oekraïne en Wit-Rusland waren, hoewel een deel van de Sovjet-Unie, stichtende leden van de VN met zetels in de Algemene Vergadering; zij werden formeel onafhankelijke staten in het internationale recht. Toen de Opperste Sovjet in 1954, ongeacht de gevoelens van de bevolking, de overdracht van de Krim vanuit Rusland naar Oekraïne besloot, kon het internationaal recht dit blijkbaar tolereren. Maar toen Rusland het terugnam in 2014, na een referendum waarin 94% van de inwoners de stap goedkeurden, was het een schending van het volkenrecht.
De verandering in het internationaal recht vond dan plaats tussen 1954 en 1967. Vergeet niet dat Israël het Sinaï-schiereiland tweemaal ingenomen heeft: in 1956 en in 1967. De eerste keer, zou het kunnen hebben wegkomen met annexatie, de tweede keer was het te laat. Zoiets lijkt het.
Aan het einde van zijn college werd de professor heel boos, niet specifiek over Israël. Over de hele wereld, zo klaagde hij, dat de "kruipende annexaties" doorgingen in weerwil van het internationaal recht. Als specialist op het gebied voelde hij zich woedend en hulpeloos.
In Oliver Twist protesteert Mr. Bumble: "Als de wet veronderstelt dat de wet een ezel is... en het ergste dat ik wens is dat de wet is, dat zijn ogen worden geopend door ervaring..." (Dit was de levenslang veroordeling van Dickens zelf, zoals andere romans getuigen). Blijkbaar wordt internationaal recht ook gezien als "een ezel" in de ervaring van al deze kruipende annexeerders.
Terugkerend naar de groene lijn, kunnen we de fout lokaliseren die gemaakt wordt door de professor en door dergelijke collega's die het met hem eens zijn. De kern is de interpretatie van de Vierde Conventie van Genève van 1949, die zegt o.a.: "De Bezettende Macht kan niet delen van de eigen burgerbevolking deporteren of overbrengen naar het bezette grondgebied." Deze verklaring komt voor in artikel 49 van afdeling III van deel III van het Verdrag.
De professor erkende dat sommige internationale advocaten, en niet alleen de Israëli's, bezwaar maken tegen de toepassing van het Verdrag op de gebieden achter de groene lijn op verschillende gronden. Dat artikel 49 is namelijk geformuleerd met de nazi-deportatie van Joden in het achterhoofd. Maar de gebieden behoorden aan geen enkele staat toe in 1967, en de Joden die er vervolgens voor kozen om daar te wonen, deden dat uit hun eigen vrije wil, niet omdat ze waren "gedeporteerd" of "door Israëlische regeringen waren gezonden", hoewel het deze regeringen waren die de nederzettingen gepland hebben en goedgekeurd. Terecht beweerde de professor dat zijn eigen visie wordt ondersteund door de consensus, uitgedrukt in de talloze resoluties die hij citeerde, met inbegrip van een paar resoluties van de ondertekenaars van de Conventie zelf (meest recentelijk in december 2014).
We zouden een oplossing voor dit geschil willen voorstellen, een suggestie die tot nu toe nooit lijkt te zijn gemaakt. Om precies te zijn komt het niet voor in het Edmond Levy verslag van 2012, waarvan sommige argumenten en conclusies beschikbaar zijn in twee Engelse vertalingen.
De vierde Geneefse Conventie bevat een deel I, dat voor oorlogen binnenin een macht, en dat ook tussen machten geldt. Anders gezegd, de Conventie geldt voornamelijk voor oorlogen tussen machten alleen. Het conflict tussen Israëli's en Palestijnen begon als een burgeroorlog onder het Britse mandaat voor Palestina en bleef zo voortduren tot ten minste de late jaren 1980. Tot dan dus kan deel I van het Verdrag voor het conflict worden toegepast, met inbegrip van de Israëlische nederzettingen achter de groene lijn, maar deel III - dat zogenaamd het bestaan van dergelijke nederzettingen verbiedt – was nog niet van toepassing. Deel III werd relevant als geheel, indien het dat al is, alleen voor gebeurtenissen na de Oslo-akkoorden van de jaren '90.
Om precies te zijn is artikel 3 relevant in Deel 1: "In het geval van gewapende conflicten die niet een internationaal karakter hebben op het grondgebied van een van de Hoge Verdragsluitende Partijen..." (Er volgen enkele elementaire beginselen over de behandeling van gevangenen en de gewonden, maar niets over nederzettingen). Dit artikel zegt verder: "De partijen in het conflict moeten verder proberen het in werking te laten treden door middel van bijzondere overeenkomsten, geheel of gedeeltelijk met de overige bepalingen van dit Verdrag." Maar de mogelijkheid van dergelijke "bijzondere overeenkomsten" werd uitgesloten door de Arabische Staten kort na de Zesdaagse oorlog met hun Resolutie van Khartoem (1 september 1967). Die resolutie herhaalde "de belangrijkste beginselen van de Arabische Staten, namelijk geen vrede met Israël, geen erkenning van Israël, geen onderhandelingen ermee, en het blijven aandringen op de rechten van het Palestijnse volk om hun eigen land houden" (dat wil zeggen, hun "recht" op het gehele mandaat Palestina).
Specifiek werd een wederzijdse overeenkomst om geen nederzettingen te stichten uitgesloten door het aandringen van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie Organisatie (PLO), dat haar missie was om de staat Israël te vernietigen, met het verdrijven van het grootste deel van de Joodse bevolking en te vervangen door Arabieren. Inderdaad heeft artikel 24 van het oorspronkelijke PLO Nationaal Verbond van 1964 uitdrukkelijk de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook uitgesloten van die missie, om niet Jordanië en Egypte te laten schrikken. Dit artikel werd weggelaten in de herziene versie van 1968. Die laatste verduidelijkt (artikel 6) verder: "De Joden die normaal gesproken hadden verbleven in Palestina tot aan het begin van de Zionistische invasie, zullen worden beschouwd als Palestijnen." Dat wil zeggen dat bijna de gehele Joodse bevolking van Israël - die niet aan dat criterium voldoet - zal worden uitgezet. Dit is bewijs genoeg dat de PLO hun oorlog tegen de Joden voortzet - zelfs na de Zesdaagse oorlog - als een burgeroorlog voor de controle over het gehele mandaatgebied Palestina.
Dat was het Verenigde Arabische standpunt tot de Palestijnse Nationale Raad (PNC) in 1988 besloot de onderhandelingen met Israël te overwegen. In Yasser Arafats toespraak voor de Algemene Vergadering van de VN in december van dat jaar, gaf hij toe dat eerder de PNC had aangedrongen op de "droom" van een eenheidsstaat in het voormalige mandaat Palestina, maar hij beweerde dat het PNC nu besloten heeft om zich aan te passen aan de 'werkelijkheid' door het uitroepen van een Palestijnse staat alleen in die gebieden die waren bezet door Jordanië en Egypte gedurende 1949-1967.
Deze proclamatie creërde natuurlijk geen Palestijnse staat. Serieuze onderhandelingen over een tweestatenoplossing begonnen slechts met de Conferentie van Madrid van 1991. In de tussentijd had Arafat zich onder de Arabische staten gehaat gemaakt door zijn steun aan Irak met de inbeslagneming van Koeweit in 1990. Hij werd naar de Zuid-Libische woestijn verbannen, want nergens anders wilde men hem. Noch mocht de PLO een delegatie naar Madrid sturen. In plaats daarvan was er een Jordaans-Palestijnse delegatie waarvan de Palestijnse leden bewoners waren van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. Het was alleen door de zogenaamde akkoorden van Oslo van 1993 en 1995, dat het conflict zich begon weg te bewegen uit de buurt van een burgeroorlog naar een conflict tussen staten.
In 1995 echter stonden vrijwel al de huidige Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever op hun plaats. Ze zijn de producten van een periode van burgeroorlog, en als zodanig moeten ze worden beoordeeld.
Inderdaad denken veel Israëli's en Palestijnen nog steeds, en handelen zo zelfs vandaag, alsof de betrokken partijen in een burgeroorlog zijn betrokken over het grondgebied van het mandaat Palestina. Beide blijven debatteren over de voors en tegens van een eenstaatoplossing en een tweestatenoplossing, ondanks de internationale consensus ten gunste van de tweede. Ze hebben het altijd gezien als een geschil over een enkel land, waarop beide groepen een totale vordering bezitten. Zelfs veel Israëlische linksen, die een hardnekkige campagne voor Palestijnse onafhankelijkheid voeren, geven toe dat ze het historische hart van Judea en Samaria met een droevig hart opgeven omwille van de vrede.
Vooral de Palestijnen willen de stand van zaken herstellen die vóór 1947 bestond. Hoewel sommige Palestijnse facties zich hebben uitgesproken over een bereidheid om een vredesverdrag te sluiten op basis van de groene lijn, zijn alle partijen het erover eens dat het conflict dan niet zal eindigen, totdat er een Arabische meerderheid is ontstaan in Israël door een overstroming van het land met vluchtelingen uit 1948 en hun miljoenen nakomelingen. De vereniging van Gaza en de Westelijke Jordaanoever zou dan volgen. Evenzo hebben opiniepeilingen ervan getuigd dat de overgrote meerderheid van de Palestijnse bevolking de "tweestatenoplossing" als aanvaardbaar ziet, maar alleen als een stap beschouwt richting een unitaire staat op het grondgebied van het Britse mandaat.
Wat betreft Arafat zelf, ondanks zijn toespraken in het Engels vanaf 1988 verliet hij duidelijk nooit de strijd van het elimineren van de staat Israël. Begin 1996 kwamen de details van een toespraak naar voren, die hij had afgegeven voor een besloten publiek van Arabische ambassadeurs in Stockholm op 30 januari. Daar legde hij uit dat de Oslo-akkoorden, ondertekend met Israël in 1993 en 1995, een kunstgreep moesten zijn om de PLO een basis te geven in Palestina, vanwaaruit ze het leven van de Joden zo ellendig konden maken dat ze alles zouden willen verlaten. Deze strategie die hij in actie zette, tevergeefs, startte tijdens de tweede Intifada van 2000-2005, na de weigering van het Israëlisch-Amerikaanse aanbod tot het stichten van een Palestijnse staat die aan alle Palestijnse eisen voldeed, behalve het "recht voor Palestijnse vluchtelingen op terugkeer".
Foto: Israëlische premier Yitzhak Rabin, de Amerikaanse President Bill Clinton en Yasser Arafat, PLO, tijdens de ondertekeningsplechtigheid van het akkoord van Oslo op 13 september 1993. Arafat verliet duidelijk nooit de strijd voor het elimineren van de staat Israël. In 1996 verklaarde Arafat publiekelijk: "Palestijnen zullen alles overnemen. U begrijpt dat we van plan zijn om de staat Israël te elimineren en een zuiver Palestijnse staat voor te stellen. ... Ik wil geen Joden; zij zijn en blijven Joden." (Afbeeldingsbron: Vince musi/het witte huis) |
Toen de Israel Defense Force (IDF) het hoofdkwartier van Arafat in Ramallah in 2002-2004 bezette, heeft men documenten gevonden, ondertekend door Arafat met de machtigen, om geld te geven voor bomgordels voor zelfmoordacties. Arafat was zich bewust van wat hij ondertekende, aangezien hij persoonlijk gevraagde bedragen had doorgehaald en ze vervangen door kleinere bedragen. Zo veel in het geheim, zoals zijn openbare toespraken in Arabisch opgenomen een liedje dat zong van "een miljoen martelaren marcheren op naar Jeruzalem." Het maakt de verbintenissen die aangegaan zijn in de Oslo-akkoorden zinloos, inzake het staken van het terrorisme en het aanzetten daartoe.
Arafats opvolger, Mahmoud Abbas, keurde duidelijk Arafats terrorism tijdens de tweede Intifada af, niet omdat het immoreel was, maar omdat het contraproductief is. Het aanzetten blijft tot vandaag doorgaan: de Palestijnse Media Watch heeft een enorme archief samengesteld van voorbeelden uit de Palestijnse media, het onderwijssysteem en de openbare plechtigheden, met inbegrip van hoge PLO- en Fatah-figuren dicht bij Abbas zelf.
De paarse lijn
Er waren oorspronkelijk twee Franse mandaten, in Libanon en in Syrië, en twee Britse mandaten, in Irak en in Palestina. Alle vier zijn ze veranderd in tonelen van onopgeloste burgeroorlogen. Palestina was de eerste en de minst bloedige. (Zelfs in Libanon wordt van de burgeroorlog beweerd meer slachtoffers te hebben, en dat blijft onopgelost zolang Hezbollah een zwaar bewapende staat binnen de staat vormt.)
Waarschijnlijk kan geen van die burgeroorlogen worden opgelost, indien al ooit, zonder multi-staten-oplossingen. De internationale consensus behandelt dergelijke oplossingen met de koppigheid van "een ezel" als ontoelaatbaar, behalve in het geval van een Mandaat Palestina. Alleen hier beschouwt de algemene instemming een afscheiding als verplicht. De algemene instemming ziet ook de "groene lijn" getekend in het Israël-Jordanië Wapenstilstandsovereenkomst van 1949, zoals de juiste grens tussen de Israëlische en de Palestijnse staat, onder voorbehoud van wijzigingen tussen beide partijen overeengekomen.
De schuld van deze consensus is dat het een burgeroorlog behandelt als een interstatelijke oorlog en het stelt dan een halfbakken oplossing voor die niet past voor het soort oorlog. Het is geen wonder dat de tientallen jaren durende pogingen uiteindelijk met een dergelijke misvatting voortdurend falen. Dat het een misvatting is, kan worden aangetoond door een kort overzicht van de hele geschiedenis. Het zal volstaan om de belangrijkste kenmerken van de geschiedenis te herinneren: het doel is gewoon om te laten zien dat de geschiedenis best als een geschiedenisles is van burgeroorlogen onder de bewoners van een enkel grondgebied.
Het Britse mandaat voor Palestina werd overeengekomen door de Volkenbond in 1922, na de oprichting ervan (januari 1920) en de Conferentie van San Remo (april 1920). Het uitdrukkelijke doel omvatte de realisatie van de Balfour-verklaring (2 november 1917):
"Zijne Majesteits regering kijkt met plezier naar de vestiging in Palestina van een nationaal tehuis voor het Joodse volk, en zal hun goede inspanningen gebruiken voor de vervulling van dit object. Het moge duidelijk zijn dat er niets mag worden gedaan wat afbreuk zou kunnen doen aan de burgerlijke en godsdienstige rechten van de bestaande niet-Joodse gemeenschappen in Palestina, of de rechten en de politieke status-genoten door Joden in enig ander land."
De Mandaat Macht kreeg echter de voorzichtigheid om Transjordanië uit te sluiten van de bepalingen voor het Joodse Nationale Thuis. Groot-Brittannië benoemde dus al in 1923 zijn bondgenoot, de Emir Abdullah, om daar te heersen. In 1946 kreeg Transjordanië een volledige onafhankelijkheid, toen Abdullah de koning werd.
Aan het begin van het mandaat lag de bevolking ten westen van de Jordaan onder de 1 miljoen. Minder dan 15% waren Joden, maar hun aantal was snel groeiend aangezien het project om een Joodse Nationaal Thuis te maken in gang was gezet. De eerste veronderstelling was dat het gebied net als Transjordanië, onafhankelijk was onder Britse voogdij. De Arabische leiders - zowel religieuze en intellectuele - waren echter niet alleen gekant tegen dat project, maar ook tegen het mandaat zelf, en eisten een onmiddellijke onafhankelijkheid en weigerden om deel te nemen aan een voorlopige regering.
Opstanden geïnspireerd door de Arabische leiders begonnen sporadisch al in 1920. Bijzonder gruwelijke was het bloedbad van 1929 onder de Joden door Arabieren in Hebron. De grote Arabische opstand (1936-1939) begon met aanvallen door Arabieren op Joden, maar er werd door de Husseini-clan van de gelegenheid gebruik gemaakt een groot deel van de rivaliserende Nashashibi clan te doden of te verbannen.
Dit stelt het patroon voor van de latere uitbarstingen van oorlogvoering tot de hedendaagse confrontaties tussen Fatah en Hamas: het zou beginnen met de burgeroorlog door Arabieren tegen Joden en dan overgaan tot de burgeroorlog onder de Arabieren zelf. Op hetzelfde moment hadden alle partijen de ambitie om het hele land te regeren. Er waren ook veel gevallen van nauwe persoonlijke betrekkingen tussen Joden en Arabieren, ten minste tot aan het uitbreken van de rellen. Tijdens het bloedbad van Hebron, bijvoorbeeld werden veel Joden verstopt door Arabische vrienden, maar in andere gevallen bij het drinken van thee met vermeende vrienden van de ene dag op de andere door hen gedood. Dit soort dingen is ook typisch voor burgeroorlogen, zoals in het voormalige Joegoslavië.
De Britten probeerden twee benaderingen om de grote Arabische opstand te beëindigen. De eerste was de benoeming van de Europese Peel Commissie (1937), die een verdeling van het grondgebied voor een Joodse staat heeft aanbevolen, bestaande uit Galilea en een strook langs de kust naar Tel Aviv, en een Arabische staat gekoppeld aan Transjordanië. Maar er moesten nauwe betrekkingen komen tussen de twee staten: aangezien belastingbetalers overwegend Joden waren, en de Joodse staat een jaarlijkse subsidie moest betalen aan de Arabische. De Joodse leiders onder David Ben-Gurion aanvaardden het beginsel van de verdeling, maar in de hoop meer te krijgen, wezen de Arabische leiders het regelrecht af.
De tweede benadering moest de opstand met Joodse hulp onderdrukken, maar dan met een gepubliceerd Witboek (mei 1939) wat feitelijk een Joodse Nationaal Thuis (terwijl het doet alsof) geannuleerd heeft. Slechts 75.000 nieuwe Joodse immigranten zou worden toegestaan in vijf jaar, waarna een verdere Joodse immigratie zou worden onderworpen aan een Arabische overeenkomst (dat is: een veto). Palestina zou na tien jaar onafhankelijk geworden zijn. Het Witboek werd geaccepteerd door de Arabische leiders onder Amin al-Husseini. De Joden hebben het uiteraard afgewezen. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak een paar maanden later, sprak Ben-Gurion zijn beroemde verklaring: "Wij zullen het Witboek bestrijden alsof er geen oorlog is en de oorlog vechten, alsof er geen Witboek is."
Een minderheid van Joden ging verder: ze planden een gewapende opstand tegen de Britten. Dit begon in de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog en werd voortgezet tot begin 1947, toen de Britse regering haar voornemen aankondigde om Palestina het volgende jaar te verlaten. Een nieuwe verdelingsplan werd goedgekeurd door de Algemene Vergadering van de VN op 29 november, en de Britten kondigden aan dat 14 mei de laatste dag van hun regering zou zijn.
Onder het VN-plan werd het noordoosten, middenwesten en zuidoosten van het mandaatgrondgebied toegewezen aan de Joodse staat; het noordwesten,centraal-oosten en het zuidwesten (plus Jaffa als een enclave) aan de Arabische staat. Jeruzalem en Bethlehem moesten aanvankelijk onder een "speciaal internationaal Regime" blijven. Natuurlijk werd in zo'n verdeling van de gebieden ervan uitgegaan dat de twee staten nauw zouden moeten samenwerken om levensvatbaar te worden, en dat het hele land in vele opzichten een enkele entiteit zou blijven.
De Joodse leiding accepteerde het nogmaals voorlopig, maar onder voorbehoud, met name over de veiligheid van de Joden in Jeruzalem. De Arabische leiders hebben het afgewezen waarbij zij onmiddellijk het plan onwerkbaar maakten, en "ongeregelde" Arabieren snel overal begonnen de Joden lastig te vallen. De resterende maanden van de Britse regering vormde de eerste fase van deze burgeroorlog, toen de Arabieren hun talrijke eerste successen hadden, maar de Joden uiteindelijk terugvochten om ten minste het noorden en de centrale gebieden, wat hen was beloofd en meer, te beveiligen, met inbegrip van een corridor dat de centrale kust koppelde aan de Joodse wijken in Jeruzalem. Op 14 mei riepen ze de staat Israël uit in die gebieden.
De tweede fase begon de volgende dag met de invasie van de legers uit de naburige Arabische Staten en anderen contingenten. Nogmaals, de Arabieren hadden aanvankelijk grote successen. Maar snel mobiliseerden de Joden grotere legers, die massaal bewapend werden met geïmporteerde wapens en zij veroverden land buiten hun oorspronkelijke toewijzing. De Arabieren hadden bovendien geen gezamenlijk doel. Koning Abdullah wilde zo veel land annexeren als hij maar kon, bij zijn Koninkrijk, terwijl de andere Arabieren heel het mandaatgebied wilden omzetten naar Palestina als één Arabische staat. Dus hoewel zowel de Jordaanse als de Egyptische strijdkrachten de kibbutz Ramat Rachel aan de zuidelijke rand van Jeruzalem bereikten, hielp hun onvermogen om samen te werken de Joden om de kibboets te behouden. Aangezien de oorlog zijn einde naderde, al vroeg in 1949, werd Ben-Gurion geadviseerd, nu het Israel Defense Force sterk genoeg was, om het Jordaanse Arabische legioen terug te drijven over de Jordaan, maar hij gaf de voorkeur aan het verdrijven van het Egyptische leger uit bijna het hele zuiden.
De oorlog eindigde met de ondertekening van vier overeenkomsten voor de wapenstilstand tussen Israël en zijn Arabische buren. In het Jordaanse geval werd een paarse lijn en een groene lijn getrokken op de kaart. De Israëlische vertegenwoordigers (Yigal Yadin en Walter Eytan) ondertekenden op de kaart om te bevestigen dat de paarse hun militaire frontlinie toonde; Luitenant-kolonel Coaker van het Arabisch Legioen ondertekende om te bevestigen dat de groene lijn de Jordaanse frontlinie vertoonde. Een deel van de kaart kunt u hier bekijken en de hele kaart speelt zich af in deze video. Ook op plaatsen waar de kloof tussen de twee lijnen bijzonder breed is, zoals in Zuidoost-Jeruzalem, kunnen zij worden gezien als twee afzonderlijke stippellijnen in Google Maps.
De gewoonte van de verwijzing van de twee lijnen als gezamenlijk "de groene lijn" is wellicht handig, maar is ernstig misleidend. Nauwelijks zijn de hedendaagse politici of journalisten zich ervan bewust dat er twee lijnen waren en dat hun doel enkel was het tonen van de standpunten van de strijdkrachten, niet om een grens aan te wijzen. Op aandringen van de Arabische Staten zijn in alle wapenstilstand-akkoorden inbegrepen een verklaring hierover. In zowel de Jordaanse en de Libanese gevallen was de formulering:
"Ook wordt erkend dat geen enkele bepaling in deze overeenkomst enigszins afbreuk doet aan de rechten, de vorderingen en de standpunten van beide partijen bij deze onderhavige richtlijn in een ultieme vreedzame oplossing van de Palestijnse kwestie, de bepalingen van deze overeenkomst worden gedicteerd uitsluitend vanuit militaire overwegingen."
De Syrische verklaring maakte het punt zelfs nog duidelijker door de "militaire overwegingen" te vervangen door "leger en niet door politieke overwegingen." De Egyptische heeft een veel langere formulering om het punt ondubbelzinnig door te drukken.
In ieder geval was het doel om de erkenning te weigeren van een legitimiteit voor de staat Israël en aan te dringen dat de Arabieren hun aanspraak op het geheel van het mandaat Palestina gehandhaafd hebben. Dus toen de IDF de paarse en groene lijnen in juni 1967 overschreed, was het geen overschrijding van een grens maar louter de wapenstilstandslijnen die onbruikbaar werden gemaakt door een massale schending van de Israël-Jordanië wapenstilstandsovereenkomst door het Koninkrijk Jordanië.
Op 24 april 1950 was het geannexeerd door het Koninkrijk Jordanië die het gebied had bezet. Dit voltooide een proces dat begon in Jericho op 1 december 1948, toen verscheidene duizend Palestijnse notabelen uit de gebieden die gecontroleerd werden door Jordanië bij koning Abdullah smeekten om dit te doen. Geen andere Arabische staat erkende deze stap; de Arabische Liga aanvaardde het later half - door aan te dringen dat het gebied onder Jordaanse bewaring was totdat de omstandigheden het zou toelaten dat de Palestijnen het zouden verwerven. Inderdaad, de Arabische Liga hadden een "Palestijnse regering" opgezet op 22 september 1948 die werd erkend door al haar leden met uitzondering van Jordanië. Dit werd al snel een instrument van Egypte in de rol van het zenden van terroristen naar Israël.
Jordanië's grondwet was gewijzigd, zodat er een gelijke vertegenwoordiging was in het Parlement voor de "East Bank" en de "West Bank," zoals ze nu waren omgedoopt. In de hele wereld erkende alleen Groot-Brittannië dit (sommige zeggen ook Pakistan), dit veranderde in "Verenigd Koninkrijk". De laatste verkiezingen vonden plaats in april 1967, vlak voor de Zesdaagse oorlog; de Westelijke Jordaanoever leden die vervolgens werden gekozen behielden hun zetels in Jordanië en ten slotte afgestaan in 1988 aan de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie als de vertegenwoordiging van de Palestijnen. Vreemd genoeg, de vervanging van de duizendjaren oude namen van het gebied, "Judea" en "Samaria" (ook in het Arabisch: يهودا والسامرة), met de term "West Bank" is aanvaard door een internationale consensus dat altijd de geldigheid ontkende van waarvoor de term was uitgevonden om het aan te wijzen.
Egypte sponsorde vanaf 1949 de invallen van de Palestijnen om terroristische aanslagen te plegen in Israël. Na de Zesdaagse oorlog, bleven dergelijke invallen vanuit de Jordaan doorgaan om een Israëlische vergelding te provoceren. Er waren ook conflicten tussen de gewapende Palestijnen en de Jordaanse politie, tot koning Hoessein zijn leger opdracht gaf de gewapende Palestijnse groepen te onderdrukken en de leiding van de PLO in 1970-71 verdreef. Israël onderdrukte ook het Palestijnse geweld in Gaza. De situatie kalmeerde in een dergelijke mate dat de Palestijnen tijdens de Jom Kippoeroorlog van 1973 onder Israëlisch bestuur, volledig passief bleef.
Nogmaals, het voormalige Mandaat Palestina werd feitelijk een enkel land, waar iedereen overal heen kon gaan. Tot ongeveer 100.000 Palestijnen hadden dagwerk in Israël en een vergelijkbaar aantal werd verondersteld daar illegaal te werken. Een ander resultaat was dat veel, misschien de meerderheid van ten minste de mannelijke Palestijnse bevolking geleerd heeft om Hebreeuws te spreken, waardoor iedereen kon communiceren.
Aan de andere kant, toen Israël in 1976 de verkiezingen voor een burgemeester in de Palestijnse steden toestond, werden diverse Pro-Jordaanse notabelen vervangen door duidelijke PLO-sympathisanten. Echter gedurende het grootste deel van de jaren 1970 en 1980 was het hele land opmerkelijk rustig; gewelddadige incidenten waren gering in vergelijking met andere delen van het Midden-Oosten, en de Palestijnen genoten van een economische groei. Menahem Milson, een welbekend Israëlisch Professor in Arabische Studies, publiceerde onlangs zijn memoires van zijn besprekingen met Palestijnse intellectuelen in die jaren. Het gedenkschrift documenteert het gemak waarmee ze elkaar ontmoetten, de echte vriendschappen die ontwikkeld werden, maar ook de totale onverzettelijkheid en ongeschiktheid van de Palestijnen om tot een alternatieve oplossing te komen voor de vervanging van Israël door een Palestijnse eenheidsstaat.
De precaire vrede eindigde in december 1987, toen sommige conflicten tussen soldaten en Palestijnen slecht door defensieminister Yitzhak Rabin werden behandeld, die het eerst niet serieus nam, maar later probeerde hen te onderdrukken met een grove brutaliteit. Toen barstte de eerste Intifada los van 1987-1991, gedurende welke - zoals in de jaren 1930 - uiteindelijk de Palestijnen ook begonnen te vechten tegen elkaar. Zo'n duizend Palestijnen werden gedood door andere Palestijnen, en ongeveer duizend gedood in de botsingen met Israëlische troepen.
Deze lange tijdperk van burgeroorlog begon te eindigen, misschien, met de Conferentie van Madrid van 1991. Een belangrijke consequentie van de Oslo-akkoorden was dat, afgezien van Jeruzalem, de Israëli's en Palestijnen elkaar nauwelijks meer ontmoetten. Na de oprichting van de PA kwam er een einde aan een weekendje winkelen door de Israëli's naar de Palestijnse steden, omdat ze te gevaarlijk werden. Sinds de tweede Intifada heeft Israël haar Joodse burgers het bezoeken van gebieden A en B van de Palestijnse Autoriteit (PA) verboden, omdat ze worden gedood of ontvoerd. Instellingen van de PA doen momenteel een "anti-normalisatie"-campagne, die elke openbare vergaderingen tussen Palestijnen en Israëliërs verbiedt. De PA stopte ook al jarenlang met het leren van Hebreeuws.
Nog onlangs was het Hebreeuws teruggekeerd in het leerplan in de Westelijke Jordaanoever, en zelfs in het Gaza van Hamas. Een rapport zegt:
"Somayia al-Nakhala, directeur van het leerplan bij het Ministerie van Onderwijs... wijst erop dat de mensen in Gaza Israëlische producten consumeren, Israëlische medicijnen krijgen voorgeschreven en vaak Israëlische televisie zien via de satelliet of toegang hebben tot Israëlische websites. 'We zijn verbonden met Israël,' zei ze. 'Politiek verschilt van het praktische leven'."
Ze kon ook hebben genoemd dat jaarlijks ongeveer 200.000 Palestijnen een behandeling in Israëlische ziekenhuizen ontvangen en dat Israël het grootste deel van Gaza water en elektriciteit levert, zelfs als Gaza duizenden raketten op Israël afvuurt, en als Hamas publiekelijk zijn voornemen verklaart Israël te vernietigen en vervangen. In de praktijk is het Mandaat Palestina nog steeds één land.
Tot laatste sloten Jordanië en Israël vrede in 1994, na de overeengekomen afbakening van hun grenzen overal buiten de Westelijke Jordaanoever. (De regel van de scheiding tussen de Jordaan en de Westelijke Jordaanoever zelf is ook nagenoeg gevestigd, omdat die moet worden getrokken langs de rivier de Jordaan, en in de Dode Zee.) Met de ondertekening van het vredesverdrag tussen Israël-Jordanië, verdwenen beide de paarse en groene lijnen. Een ding dat is zeker in het internationaal recht (alsook in de elementaire gedachte), dat een vredesverdrag alle voorgaande regels van de wapenstilstand afschaft.
De Cheshire Kat
Cheshire katten zijn al lang spreekwoordelijk vanwege hun grijns. Lewis Carroll verhief deze gezichtsfunctie naar nieuwe hoogten, tot het metafysische in zijn Alice in Wonderland (1865), waar Alice een Cheshire kat ontmoet die langzaam verdwijnt totdat alleen de grijns blijft hangen.
Net als met de paarse en groene lijnen op het punt dat ze aflopen in 1994, besloot de Israëlische regering dat zij een frisse wind wilde blazen in de onderhandelingen met de PLO, wat heeft geleid tot de ondertekening van de Beginselverklaring Betreffende een Interim Autonome Regeling (1993) en de Interim-overeenkomst op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook (1995). Zij staan respectievelijk in de volksmond bekend als "Oslo I" en "Oslo II". Die twee lijnen waren - maar het is onduidelijk welke van hen - op een bepaald punt het referentiekader voor de bepalingen van beide overeenkomsten. Dus is dat de grijns op het gezicht van deze verdwijnende kat van wat nog over is in die lijnen, en dat wordt geïmpliceerd door de Oslo-akkoorden.
Het is opmerkelijk dat Oslo I en II geen internationale verdragen waren, zoals de PLO - ondanks de wijdverspreide erkenning als exclusieve vertegenwoordiger van het Palestijnse volk - ook nooit de regering van een lidstaat is geweest. Een centraal kenmerk van Oslo I was de verkiezing van een Raad door - met het oog op een vertegenwoordiger - de Palestijnse bevolking in de gebieden die door Israël in de Zesdaagse oorlog verworven waren.
Artikel IV van Oslo I specificeerde de bevoegdheid van de Raad, als ze eenmaal was gekozen:
"De bevoegdheid van de Raad zal betrekking hebben op Westelijke Jordaanoever en het Gazastrook grondgebied, met uitzondering van problemen die in de onderhandelingen over de permanente status zullen worden onderhandeld. De twee kanten bekijken de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook als een territoriale eenheid, waarvan de integriteit blijft tijdens de tussentijdse periode."
Artikel V is een lijst van de zaken van permanente status als "met inbegrip van: Jeruzalem, vluchtelingen, nederzettingen, veiligheidsregelingen, grenzen, betrekkingen en samenwerking met andere buren, en andere kwesties van gemeenschappelijk belang." Het wordt toegevoegd, maar onder deze voorwaarde:
"De twee partijen komen overeen dat de uitkomst van de onderhandelingen over de permanente status niet zouden worden bevooroordeeld of ontkracht door afspraken betreffende de tussentijdse periode."
Artikel VI definieert de bevoegdheden die in "De Gazastrook en Jericho" - zelfs vóór de verkiezing van de Raad - moesten worden "overgedragen aan de Palestijnen" (betekenis, vermoedelijk, aan personen die gemachtigd zijn door de PLO). Dat waren "onderwijs en cultuur, gezondheid, sociale zekerheid, directe belastingen en toerisme."
Voeg deze drie artikelen samen en verschillende conclusies lijken te volgen betreffende de Israëlische nederzettingen. Ten eerste, de PLO aanvaardde dat de reeds bestaande nederzettingen blijven gedurende de interim periode, tot de sluiting van onderhandelingen over de permanente status. Dat wil zeggen, de PLO zelf legitimeerde hun voorlopige voortbestaan. Ten tweede, de Israëlische kant heeft effectief toegegeven dat tijdens de tussentijdse periode er geen nieuwe nederzettingen zou worden gebouwd. Dit is omdat de bevoegdheden die onmiddellijk moeten worden overgedragen in "De Gazastrook en Jericho" (artikel VI) vermoedelijk die waren die zou worden uitgeoefend door de Raad in "Westelijke Jordaanoever en het Gazastrook grondgebied, met uitzondering van" de reeds bestaande nederzettingen (artikelen IV + V); dus zou de Raad dit uitoefenen in elke nieuwe Israëlische nederzettingen.
Dat de tweede conclusie klopt, wordt ook bevestigd door de volgende instructie over de directe belastingen in artikel 8 van bijlage III van Oslo II:
"De bevoegdheden en verantwoordelijkheden aan de Israëlische kant voor de heffing en inning van de inkomstenbelasting en de inhouding aan de bron, met betrekking tot de Israëli's (met inbegrip van de bedrijven waarin de meerderheid van de aandelen die rechten toekennen voor de verdeling van de winst worden ingehouden door de Israëli's) ten aanzien van inkomen gegenereerd of afgeleid in gebied C buiten de nederzettingen en de militaire locaties, zal worden uitgeoefend overeenkomstig de Palestijnse belastingcode en de belasting die verzameld wordt, zal worden overgemaakt naar de Palestijnse kant."
De implicatie is dat alleen inwoners van de reeds bestaande Israëlische nederzettingen - maar geen latere Israëlische civiele kolonisten daarbuiten - vrijgesteld worden van Palestijnse belastingen.
Ten derde heeft de verklaring in artikel IV het over het behouden van de "integriteit" van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook, wat geen nederzettingen accepteert. Aldus besloot Israël impliciet niet de status van de nederzettingen te wijzigen tijdens de tussentijdse periode (met name ze niet te annexeren bij de staat Israël). Israël is natuurlijk toegestaan om de personele staat van Israëlische burgers wijzigingen die daar wonen, zolang de status van de nederzettingen maar hetzelfde blijft.
Een vierde conclusie is echter dat de voorwaarde in het artikel V hierboven geciteerde impliceert dat deze drie conclusies alleen voor de tussentijdse periode geldt. Bij de onderhandelingen over de definitieve status kunnen de Palestijnen vragen alle Israëlische nederzettingen te verwijderen, terwijl de Israëlische kant kan vragen niet alleen van de louter individuele bestaande nederzettingen te verwerven, maar blokken van nederzettingen die het grondgebied insluiten dat ligt tussen de nederzettingen. Israël noch de PLO is immers uitgesloten om a priori te vragen om enig gedeelte van het mandaat Palestina.
Ook Oslo II (zie artikel XXXI van het hoofddocument) stelt soortgelijke beperkingen voor om van kracht te laten zijn tijdens de tussentijdse periode, maar voegt daaraan toe dat:
"Niets in deze overeenkomst zal afbreuk doen aan of voorrang nemen op de uitkomst van de onderhandelingen over de definitieve status om te worden uitgevoerd uit hoofde van de DOP. Geen van beide partijen wordt geacht, op grond van deze overeenkomst, te hebben afgezien of afstand gedaan van haar bestaande rechten, aanspraken of posities te hebben aangegaan."
Een vijfde conclusie is dan dat als de PLO eenzijdig besluit de Oslo-akkoorden af te schaffen, zoals sommige van haar senior leden hebben gedreigd, vervolgens alle beperkingen geaccepteerd door Israël in de akkoorden zullen eindigen. De paarse en groene lijnen zullen eens en voor altijd volledig verdwijnen, en het conflict zal terugkeren tot een conflict tussen twee partijen binnen en over een enkel grondgebied - het grondgebied van het mandaat Palestina. Israël kan opnieuw nederzettingen neerzetten in elk deel van dat grondgebied, met opnieuw de enige relevante bepaling de vierde Geneefse Conventie artikel 3 van deel I zal zijn.
Opgemerkt moet worden dat de Israëlische nederzettingen in het algemeen volgens de goede ruimtelijke ordeningsbeginselen in een bepaald gebied werden toegewezen aan elk van hen, waarna de infrastructuur en de bouw begon, en fase na fase binnen het toegewezen gebied werd opgericht. Dus bouwen kan blijven doorgaan gedurende de tussentijdse periode tot het hele gebied van het oorspronkelijk geplande is opgebruikt. Dit is overigens een recht dat de PLO - of ze het nu leuk vindt of niet - heeft toegegeven aan Israël in Oslo I en II; dat wil zeggen, de PLO heeft daardoor het recht verbeurd van al het reeds bestaande recht in het internationaal recht om zich daartegen te verzetten tijdens de tussentijdse periode.
Hetzelfde geldt voor Israëlische bouw binnen de uitgebreide grenzen van Jeruzalem, die er na de Zesdaagse oorlog kwamen, aangezien dat het "Jeruzalem" is waar de PLO overeenkwam om de onderhandelingen over de definitieve status uit te stellen. De laatste grote Israëlische wijk die hier werd gebouwd was Homat Shmuel, in de volksmond bekend als "Har Homa" (vanaf 1991). Recente bouw dat verwachtingen wekte uit de internationale consensus, was in de Israëlische buurten die eerder zijn vastgesteld, zoals Ramot en Gilo. Wij zeggen "Israëlische" en niet "Joodse" buurten, omdat de Israëlische Arabieren daar ook wonen, zoals ze legaal kunnen doen. Vanuit het oogpunt van het internationaal recht zijn zij "Israëlische kolonisten" net zozeer als de Israëlische Joden die er wonen.
We kunnen alle bovenstaande bevindingen in een paar zinnen samenvatten. Alle nederzettingen die gesticht zijn door Israël vóór de Oslo-akkoorden zijn legitiem, met inbegrip van de nieuwe Israëlische woonwijken gesticht binnen de uitgebreide grenzen van Jeruzalem. Zolang de "tussentijdse periode" in die akkoorden voorzien van kracht blijft, is het Israël toegestaan om te bouwen binnen de grenzen van nederzettingen, oorspronkelijk omschreven als pre-Oslo, maar is het niet toegestaan om hun pre-Oslo-status te wijzigen. Vanwege de oorspronkelijke onderhandelingsposities over de definitieve status-akkoord, zijn de Palestijnen niet uitgesloten van het eisen tot een totale terugtrekking van Israël naar de wapenstilstand lijnen van 1949, maar Israël is eveneens niet uitgesloten van het eisen van de terugtrekking, niet alleen van de nederzettingen, maar ook van ieder ander onderdeel van het mandaat Palestina van 1947 (dat wil zeggen het grondgebied dat overbleef nadat Transjordanië was afgescheiden van het mandaat en onafhankelijk gemaakt).
Een ander punt betreft de honderdduizenden Arabieren in Jeruzalem die Israëlische identiteitskaarten kregen (maar niet het burgerschap) na 1967, en nu het recht werd gegeven om te stemmen voor de Palestijnse wetgevende Raad (vanwege Oslo I en II). Het aantal van hen die werken, winkelen en vrijetijdsbesteding doen samen met de Joden loopt ook in de zes cijfers. Een gezamenlijke opiniepeiling in 2011, o.l.v. van de Palestijnse en Amerikaanse agentschappen, leverde resultaten als het volgende:
"Ongeveer 35% van hen zei dat het Israëlische burgerschap hun voorkeur is, en slechts 30% verkoos burgers te zijn van de toekomstige Palestijnse staat. 40% zei dat ze verhuizen om Israëlische burgers te blijven als hun buurt werd overgedragen aan de Palestijnse soevereiniteit. Daarentegen zei slechts 29% dat als het tegendeel zich zou voordoen, en hun buurt onder de autoriteit van de staat Israël kwam ze zich naar een gebied onder Palestijnse gezag zouden verplaatsen."
In feite hebben zo'n 24.000 Jeruzalem Arabieren reeds het volledige Israëlische burgerschap, en de toepassingen dit nu te doen komen op maximaal duizend per jaar, volgens recente statistieken.
Een ander kenmerk van de internationale consensus - dat Jeruzalem moet worden gesplitst in twee hoofdsteden voor de twee staten - schiet dus ook ernstig tekort. Het onderhouden van een verenigde stad is de voorkeur van de Israëlische en Palestijnse ingezetenen, terwijl de laatste zelfs de neiging hebben tot een voorkeur onder Israëlische boven de Palestijnse regering. De hele structuur van de stad is bovendien grondig veranderd tijdens de laatste 49 jaar. In plaats van uit de verte te orakelen, willen wij dat de dwepers tot de internationale consensus over de verdeling van Jeruzalem eigenlijk eens een paar dagen bezoek aan de stad moeten brengen. Dan kunnen ze de aantallen tellen van de grensovergangen die geïnstalleerd zouden moeten worden, alle slagaders die afgeknepen worden van de grote verkeersaders tot dode uiteinden. Dit is ook "een ezel"
Malcolm Lowe is een Brits geleerde, gespecialiseerd in de Griekse filosofie, het Nieuwe Testament en Christelijk-Joodse betrekkingen. Hij is vertrouwd met de Israëlische werkelijkheid sinds 1970.