 De Palestijnen hebben sinds de gewelddadige overname van de Gazastrook door Hamas in 2007 geen functionerend parlement meer gehad. Het parlementsgebouw staat nog steeds overeind, stoffig en ongebruikt, in Ramallah, en de Palestijnse parlementsleden hebben nog steeds hun salarissen ontvangen, hoewel ze niets hebben gedaan. (Foto door Abbas Momani/AFP via Getty Images) |
Deze maand is president Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit het zestiende jaar van zijn vierjarige ambtstermijn ingegaan. Abbas, die in januari 2005 werd gekozen als opvolger van Yasser Arafat, heeft sindsdien een Palestijnse presidentsverkiezing vermeden, telkens met een ander excuus. Terwijl hij in het verleden zijn rivalen in Hamas de schuld gaf van het uitblijven van nieuwe verkiezingen, probeert Abbas nu Israël verantwoordelijk te houden. Zijn poging lijkt te worden gesteund door sommige Europeanen.
Abbas' vierjarige ambtsperiode eindigde in januari 2009. Twee jaar eerder had Hamas de controle over de Gazastrook met geweld overgenomen, door het regime van de Palestijnse Autoriteit (PA) van Abbas te verdringen en enkele van zijn loyalisten van de bovenste verdiepingen van hoge gebouwen te gooien.
Toen klonk het excuus van Abbas misschien overtuigend: hij en zijn hogere PA-functionarissen betoogden dat er geen kans was dat Hamas een vrije verkiezing in de Gazastrook zou toestaan.
Abbas beweerde eerst dat hij de presidentsverkiezingen op tijd wilde houden. In oktober 2009 kondigde Abbas aan dat hij een presidentieel decreet zou uitvaardigen om de verkiezingen voor 25 januari 2010 te houden. Na een ontmoeting met de toenmalige Egyptische president Hosni Mubarak in Caïro vertelde Abbas de verslaggevers dat de deur nog niet gesloten zou zijn voor de verzoening tussen zijn regerende Fatah-factie en Hamas.
Abbas heeft echter zijn geschil met Hamas gebruikt om geen verkiezingen te houden voor het Palestijnse parlement - de Palestijnse Wetgevende Raad (PLC). De laatste parlementsverkiezingen, in 2006, resulteerden in een grote overwinning voor Hamas. Toen er daarna een PLC-verkiezing zou plaatsvinden, in januari 2010, verhinderde de rivaliteit tussen Abbas en Hamas een stemming.
De Palestijnen hebben sinds de gewelddadige overname van de Gazastrook door Hamas in 2007 in feite geen functionerend parlement meer gehad. Het parlementsgebouw staat nog steeds overeind, stoffig en ongebruikt, in Ramallah, en de Palestijnse parlementsleden hebben nog steeds hun salarissen ontvangen, hoewel ze niets hebben gedaan.
Sinds 2007 doet Abbas zijn uiterste best om zijn rivalen in Hamas, die hij soms zelfs beschuldigt van samenwerking met Israël en de VS, in diskrediet te brengen. Het doel van Abbas lijkt te zijn om de leiders van Hamas af te schilderen als hypocrieten, leugenaars en verraders.
Zo beschuldigde Abbas in 2009 Hamas ervan dat hij via een Amerikaanse bemiddelaar geheime onderhandelingen met Israël voerde met als doel een aparte Palestijnse staat op te richten in de door Hamas bestuurde Gazastrook, waar zo'n twee miljoen Palestijnen wonen.
Door die beschuldiging en andere beschuldigingen aan het adres van Hamas is Abbas erin geslaagd om presidents- en parlementsverkiezingen te vermijden.
Abbas speelt sindsdien de Hamas-kaart als excuus om geen stemming uit te brengen. Zijn boodschap aan de wereldleiders en de Palestijnen die hem vroegen waarom de Palestijnen geen kans kregen om te stemmen, was meestal: "Hamas is niet geïnteresseerd in verkiezingen. Hamas zweert samen met de Israëli's en Amerikanen tegen mij en het Palestijnse volk. Hamas wil een eigen staat in de Gazastrook."
In september 2019, tijdens een toespraak voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, kondigde Abbas eindelijk aan dat hij van plan was om de lang verwachte verkiezingen te houden voor het presidentschap en het parlement van de PA. Met name Abbas heeft echter nog geen datum vastgesteld voor de geplande verkiezingen.
Het duurde niet lang voordat de Palestijnen zich realiseerden dat de aankondiging van Abbas het resultaat was van de druk van de leden van de Europese Unie, meer dan van enige interesse om de Palestijnen hun stem te zien uitbrengen in een vrij verkiezingsproces. Abbas deed zijn aankondiging waarschijnlijk ook niet omdat hij vond dat de tijd niet rijp was voor de Palestijnen om nieuwe leiders te kiezen.
Naar alle waarschijnlijkheid hoopte Abbas dat Hamas zijn oproep tot nieuwe verkiezingen zou verwerpen, waardoor hij een goed excuus zou hebben om nieuwe verkiezingen te omzeilen en Hamas opnieuw de schuld te geven van het belemmeren van de stemming.
Desalniettemin verraste Hamas Abbas en andere Palestijnen toen het ermee instemde. Hamasleider Ismail Haniyeh kondigde in november 2019 aan dat zijn beweging "positief" heeft gereageerd op het initiatief van Abbas.
De instemming van Hamas om deel te nemen aan de verkiezingen, indien deze plaatsvinden, lijkt Abbas in een gênante situatie te hebben gebracht. Dat probleem is waarschijnlijk de reden waarom hij en zijn topmensen op de Westelijke Jordaanoever nu weer een excuus hebben bedacht om geen verkiezingen te houden.
Ten eerste heeft Abbas gewaarschuwd dat er geen verkiezingen zouden komen tenzij Israël de Arabische inwoners van Jeruzalem toestaat om aan de stemming deel te nemen.
Later kwam Abbas met een nieuwe eis: dat Israël de verkiezingen binnen Jeruzalem (onder Israëlische soevereiniteit) zou laten plaatsvinden maar niet in de gebieden rond de stad op de Westelijke Jordaanoever (die niet onder Israëlische soevereiniteit vallen). Hoewel Israël nog niet heeft gereageerd op de eis van Abbas, hebben de Palestijnse leiders de kwestie van de deelname van de Arabische inwoners van Jeruzalem al tot een twistpunt gemaakt. Zoals ze nu het verhaal vertellen, is het de schuld van Israël dat Abbas geen verkiezingen houdt.
Het is het vermelden waard dat de meerderheid van de Arabieren in Jeruzalem, die permanent in Israël wonen, de vorige Palestijnse verkiezingen in 2005 en 2006 hebben geboycot, hoewel Israël geen bezwaar heeft gemaakt tegen hun deelname. Waarom? Deze inwoners geven ofwel niet om de PA, ofwel zijn bang dat ze hun rechten en privileges in Israël verliezen als ze op een niet-Israëlische entiteit stemmen. Dat is een keuze die boekdelen spreekt over de Palestijnse verkiezingsvoorkeuren.
In het verleden heeft Abbas zich van de verkiezingen afgewend door met de vinger naar Hamas te wijzen. Nu de aanvaarding van zijn initiatief door Hamas dat excuus terzijde is geschoven, probeert hij de schuld op Israël af te schuiven.
Het feit dat Abbas niet eens heeft gewacht op een reactie van Israël met betrekking tot de deelname van de Arabieren van Jeruzalem aan de verkiezingen, toont aan dat hij nog steeds geen serieus werk maakt van het houden van verkiezingen. De laatste keer dat er Palestijnse verkiezingen waren, won Hamas als met een aardverschuiving. Zelfs als Israël ermee instemt dat de Arabische inwoners van Jeruzalem aan de Palestijnse verkiezingen deelnemen, zal Abbas ongetwijfeld wel een ander excuus vinden om zijn beleid van getreuzel voort te zetten.
Als het Abbas ernst was met de verkiezingen, had hij zestien volle jaren de tijd om zich in te zetten om de Palestijnen te laten stemmen op een nieuwe president en parlementsleden. Abbas heeft echter de afgelopen zestien jaar verspild aan het veroordelen van Israël, Hamas en iedereen die het niet eens durft te zijn met zijn beleid.
De Europeanen zijn ofwel te naïef ofwel te dom om te denken dat Abbas op 84-jarige leeftijd de Palestijnen zou toestaan hem te vervangen in een vrije presidentsverkiezing. Of misschien proberen de Europeanen Abbas vrij te pleiten door de wereld te vertellen dat het Israël is, en niet de president van de PA, die de verkiezingen belemmert.
In 2018 heeft Abbas het niet functionerende Palestijnse parlement ontbonden en beloofd zich in te zetten voor het houden van nieuwe verkiezingen, hoewel hij niets heeft gedaan om deze te bevorderen. Palestijnse juristen bekritiseerden de beslissing van Abbas om het parlement te ontbinden als "ongrondwettelijk" en waarschuwden dat het niet zijn ware bedoeling was om de weg te effenen voor nieuwe verkiezingen, maar om zoveel mogelijk macht te concentreren in zijn eigen handen. Met andere woorden, de Palestijnse juristen zeiden dat Abbas iedereen had verblind door te doen alsof de ontbinding van het parlement bedoeld was om de democratie en vrije verkiezingen te bevorderen.
Abbas en zijn hoge ambtenaren in Ramallah hebben de PA in feite tot een privé-leengoed gemaakt. Ze hebben geen functionerend parlement, geen vrije media en geen open debat. De enige mensen die Abbas raadpleegt zijn zijn "ja-mensen" die het eens lijken te zijn met elk woord dat hij zegt. Zo houdt Abbas ervan om zaken te doen en hij ziet duidelijk geen reden waarom de Palestijnen geld en energie zouden moeten verspillen aan nieuwe verkiezingen zolang ze hem als president voor het leven hebben.
Zolang Abbas de kwestie van de verkiezingen kan gebruiken om Israël aan de kaak te stellen, waarom zou hij dat dan niet doen? Zijn vrienden in de Europese Unie zouden zich graag bij hem aansluiten om Israël scheef te trekken, omdat het de Palestijnse verkiezingen niet zou toestaan (als dat het geval blijkt te zijn). Veel EU-vertegenwoordigers zijn de nuttige idioten van Abbas, die met plezier zijn hele anti-Israëlische uitspraak naspreken.
Khaled Abu Toameh, een bekroond journalist uit Jeruzalem, is een Shillman Journalism Medewerker van het Gatestone Institute.