Een nieuwe Palestijnse wet ter bestrijding van misdrijven in de Informatie Technologie (IT) leidde tot een golf van protesten door Palestijnse journalisten en mensenrechten-organisaties.
De omstreden wet 'Cyber Crime', ondertekend door de Palestijnse Autoriteit (PA) van President Mahmoud Abbas op 11 juli, staat de gevangenneming toe van Palestijnen voor het "liken" of "delen" van gepubliceerd materiaal op het internet.
Critici zeggen dat de wet de weg effent voor het ontstaan van een "politiestaat" in de door de PA-gecontroleerde gebieden op de Westelijke Jordaanoever. Ook stellen zij dat de wet tot doel heeft de kritiek op Abbas en het PA-leiderschap tot zwijgen te brengen.
De nieuwe wet komt direct na de recente beslissing van de PA van het blokkeren van meer dan 20 Palestijnse websites die worden beschuldigd van het uitgeven van opmerkingen en artikelen die kritisch waren ten aanzien van het PA-leiderschap.
De wet werd goedgekeurd door Abbas zelf, zonder herziening door het Palestijnse Parlement, bekend als de Palestijnse wetgevende Raad (PLC). De PLC was al verlamd gedurende de afgelopen tien jaar, als gevolg van de machtsstrijd tussen Abbas PA en Hamas - de islamistische beweging uit de Gaza-strook.
Bij het ontbreken van een parlementair leven, hebben Abbas en zijn hoge ambtenaren en adviseurs het gevoel vrij te zijn om hun eigen wetten in te voeren die hun belangen dienen en hun persoonlijke en politieke agenda bevorderen.
Volgens de weergave van Palestijnse journalisten en mensenrechtenactivisten zal de nieuwe wet 'Cyber-criminaliteit' hen nog verder beperken in de vrijheid van meningsuiting, met name via sociale media, die nu nauwlettend gevolgd zullen worden door de veiligheidstroepen van de PA. Ze zeggen dat de wet een aanfluiting is van het PA leiderschap onder het motto "de sky is de limiet" als het gaat om de vrijheid van meningsuiting.
 Voorzitter van de Palestijnse Autoriteit (PA), Mahmoud Abbas. (Foto door Olivier Douliery-Pool/Getty Images) |
Het ontbreken van vrije en onafhankelijke media in de door de PA-gecontroleerde gebieden heeft ertoe geleid dat veel Palestijnse journalisten, bloggers en politieke activisten hun toevlucht nemen tot Facebook en Twitter. Daar kunnen zij uitdrukkelijk uiting geven aan hun meningen, hun grieven, en discussiëren over de taboe-onderwerpen, zoals financiële en administratieve corruptie onder de hooggeplaatsten in de leiding van de Palestijnse Autoriteit.
De nieuwe wet echter legaliseert iets wat al langer gebeurd in de door de PA-gecontroleerde gebieden, aangezien de PA-veiligheidstroepen zich reeds lange tijd gericht hebben op Palestijnen die kritische en controversiële opmerkingen plaatsen op sociale media.
Er gaat nauwelijks een week voorbij zonder dat twee of drie Palestijnen worden gearresteerd of opgeroepen voor ondervraging door de veiligheidstroepen van de PA met betrekking tot een Facebook of Twitter post of commentaar. Veel Palestijnen zijn gevangen genomen voor het "liken" of het "delen" van een post, een artikel of een foto, die als beledigend werd geacht voor Abbas of een senior PA-ambtenaar.
Met de Cyber-criminaliteit wet, die inderdaad een keerpunt is in de repressie, is het de Palestijnen nu verboden om hun mening te uiten op de sociale media platformen.
Nu zal een ieder die deze overtreding doet met het opzetten van een website met de bedoeling van het verspreiden van nieuws dat "de veiligheid van de staat of zijn interne of externe veiligheid kan ondermijnen", dan ontvankelijk zijn voor het krijgen van een gevangenisstraf en boete. De wet wil ook iedereen straffen die zulk nieuws bevordert door het te "liken" of te delen.
Palestijnse journalisten identificeren zichzelf als de werkelijke doelen van de wet op Cyber-criminaliteit. Een journalist in Ramallah merkte op:
"Wat het belachelijkste is, is dat deze wet sancties kan opleggen die harder zijn dan voor dieven en zedendelinquenten. Dit is een wet met een zuiver politiek doel, hoewel er ook enkele positieve aspecten aan zitten, zoals het voorkomen van fraude, afpersing en intimidatie op sociale media. Maar de wet in zijn huidige vorm is ontworpen om de vrijheid van de media te beperken door het straffen van mensen voor eenvoudige zaken."
Jihad Barakat, een Palestijnse journalist die onlangs werd gearresteerd door de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit voor het filmen van de escorte van PA-premier Rami Hamdallah terwijl hij bezig was met het passeren van een Israëlische militaire controlepost, heeft zijn verontwaardiging uitgedrukt over de nieuwe wet. Hij zei ook dat de wet gericht was op het terugdringen van de vrijheid van meningsuiting en het intimideren van de critici op de PA.
"Dit is een gevaarlijke wet," zo klaagde Barakat. "De wet moet in overeenstemming zijn met de openbare vrijheden en niet worden gebruikt voor het beteugelen ervan." Barakat werd later beschuldigd van "bedelen en rondhangen op een openbare plaats onder verdachte omstandigheden." Hij werd opgepakt voor het filmen van de PA-premier bij de controlepost wat werd beschouwd als pijnlijk en beledigend.
Palestijnse journalisten en mensenrechtenactivisten wijzen erop dat de wet dubbelzinnigheden bevat in de verwijzingen, zoals het "ondermijnen of in gevaar brengen van de veiligheid van de staat."
Journalist Shatha Hammad zei dat zij en haar collega's niet zeker waren wat deze zin eigenlijk betekent.
"Als journalisten zijn we verward," zei ze. "We weten niet welk type van nieuws of postings zullen worden beschouwd als - volgens deze wet - een bedreiging voor de veiligheid van de staat." Ze wees er ook op dat de nieuwe wet komt te midden van een voortdurend hardhandiger optreden door de PA tegen Palestijnse journalisten en activisten vanwege hun Facebook-berichten.
Gealarmeerd door de nieuwe wet, zeggen verschillende Palestijnse journalisten en schrijvers dat het de weg effent voor het ontstaan van een repressief regime waarvan het doel is het schenden van de privacy van mensen door het onderdrukken van de openbare vrijheden.
"Deze wet is erop gericht om de Palestijnse Autoriteit te voorzien van een juridische dekking om de stem van hun tegenstanders te onderdrukken," zo verklaarde de Palestijnse schrijver Ahmed Al-Najjar.
"Op deze manier kan de PA een journalist arresteren, of de gewone burger, vanwege het publiceren van een artikel of het posten van iets op sociale media wat schadelijk wordt geacht voor de veiligheid van de staat. Dit is een somber scenario dat duidelijk maakt dat we worden geconfronteerd met een repressief politie-systeem. Deze gevaarlijke wet drijft de laatste nagel in de doodskist van onze openbare vrijheden."
De in Ramallah gevestigde Palestijnse mensenrechten organisatie Al-Haq sloot zich aan bij het koor van critici op de nieuwe wet met de beperking van de vrijheid van meningsuiting. "De wet werd geïntroduceerd door President Abbas zonder te worden gepresenteerd aan het publiek," zei de organisatie. "Hij is aangenomen op een heel geheimzinnige manier."
Al-Haq heeft ook opgemerkt dat het leiderschap van de PA verzoeken van beroep heeft afgewezen door Palestijnse groepen en individuen om kopieën van de nieuwe wet te mogen ontvangen voordat die werd aangenomen. De organisatie stelde verder de wet aan de kaak als een "zwaard van Damocles" boven het hoofd van de Palestijnse journalisten.
De wet op Cyber-criminaliteit toont in feite een eerbetoon aan het regime van de Palestijnse Autoriteit, en dat wordt nu uitgevoerd als een one-man-show.
Deze laatste dictatoriale stap in de PA-gecontroleerde gebieden kan er ook toe dienen om de internationale gemeenschap eraan te herinneren wat de huidige bereidheid van het Palestijnse leiderschap is voor een eigen staat en hoe een dergelijke staat eruit zal zien. In zijn huidige incarnatie zal die staat prima passen bij haar brute Arabische buren.
Khaled Abu Toameh, een bekroond journalist en televisieproducent, is gevestigd in Jeruzalem.