President Trump ligt onder vuur omdat hij een onderwerp naar voren bracht op de G-7-bijeenkomst dat Europa liever onder tafel wilde houden: Rusland. De geallieerden spraken hun afschuw uit toen de Trump zei: "Waarom houden we een bijeenkomst zonder Rusland? We hebben een wereld te leiden... we zouden Rusland aan de onderhandelingstafel moeten hebben."
Afgezien van de overdrijving over wie de wereld feitelijk leidt, is zijn commentaar en de geallieerde reactie alleen schokkend als men bedenkt dat de Europeanen Rusland hebben geboycot. Er zijn sancties tegen Moskou ingesteld sinds het Oekraïne en de Krim illegaal is binnengevallen en heeft afgepakt, maar sancties zijn iets anders dan handel. Duitsland is koploper in de handel met Rusland.
Dit kan te maken hebben met het feit dat met name Duitsland in de winter warm blijft met Russisch aardgas dat hen in ongeveer 40% van de behoefte voorziet.
Dit is een oud verhaal. De regering van Reagan maakte bezwaar tegen de Russisch-Europese plannen voor de aanleg van de Yamal-pijpleiding van Siberië naar Duitsland, van waaruit gas naar een groot deel van West-Europa zou worden gedistribueerd. Het standpunt van de Amerikanen was dat het in het midden van de Koude Oorlog voor Duitsland moeilijk zou zijn om weerstand te bieden aan Russische politieke en militaire eisen als de Sovjet-Unie het grootste deel van de aardgasleveringen aan het Duitse industriegebied zou controleren. Maar Europa wilde Rusland graag de machines voor de pijpleiding verkopen, waarmee ze geld verdienden terwijl ze hun energietoekomst als hypotheek bij Moskou onderpanden.
Na een bittere strijd werd de Yamal-pijpleiding gedeeltelijk geblokkeerd en werd er slechts één van de twee lijnen aangelegd. Na de Sovjet-Unie konden de Russen met Europese steun het tweede onderdeel bouwen. Begin 2000 participeerde Europa in nog een pijpleiding van Russische makelij - een onderzees project genaamd Nord Stream - wat opnieuw zorgde voor banen in het productie- en pijpleidingwerk van Europa, alsmede voor gas.
Begin 2018 meldde Bloomberg: "Rusland, dat vorig jaar zo'n 38 miljard dollar aan gas naar zijn meest lucratieve markten in Europa verscheepte, heeft de gedachte dat andere leveranciers op elk moment snel voor de gasvoorziening in Europa zouden kunnen zorgen, afgezwakt. Nord Stream en zijn opvolger Nord Stream 2 zullen Rusland dezelfde invloed geven als zijn voorganger, de USSR, zou hebben gehad.
Rusland is thans een uitstekende partner voor Europa. Thomas Opperman, vicevoorzitter van de Bondsdag stelde: "Nord Stream 2 is een belangrijk economisch project, dat wij steunen en dat niet mag worden bedreigd door sancties van derde landen." Mevrouw Merkel is het er ongetwijfeld mee eens en niet alleen vanwege de warmte, maar ook vanwege het feit dat de pijpleiding in Greifswald in het oude Oost-Duitsland, een deel van haar kiesdistrict, Duitsland binnenkomt.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel begroet de Russische president Vladimir Poetin op de economische top van de G20 op 7 juli 2017 in Hamburg, Duitsland. (Foto door Morris MacMatzen/Getty Images) |
De onderwater Nord Stream 2 zal de prijs van aardgas met ongeveer 40% verlagen in vergelijking met pijpleidingen over land, wat Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België en Nederland – landen met de meest uitgesproken mening over de invasie in Oekraïne - ten goede komt. Maar om Nord Stream 2 succesvol te maken, moet Gazprom uit de oude contracten met Oekraïne en Polen stappen. Gazprom daagt Oekraïne momenteel voor het Internationaal Arbitragehof in Stockholm om zowel zijn gasleverings- als zijn gasdoorvoercontracten op te kunnen zeggen, waardoor Kiev wordt belazerd. Oekraïne won de eerste ronde, maar Rusland ging in beroep. In de nasleep van de Oekraïense overwinning bood de EU aan om tussen beide te "bemiddelen".
Bemiddelen wanneer het oordeel gunstig is voor Oekraïne? Is dit hele Rusland-boycotproject niet gebaseerd op de inmenging van Poetin in de tocht van Oekraïne naar de democratie? Over samenzweren gesproken
Nu we dus duidelijkheid hebben over het belang van Duitsland en de EU om economische banden met Rusland te onderhouden, rijst de vraag waarom ze doen alsof ze Poetin buiten de deur houden. Rusland, zeggen ze, staat buitenspel wegens zijn afschuwelijk gedrag in Oekraïne, maar - terwijl er geen extra sancties voor Russische steun aan het Syrische oorlogsmisdadige regime van Bashar Assad zijn opgelegd (dat Moskou medeplichtig aan oorlogsmisdaden kan maken) - Syrië is in Europa's gedachten.
Met name Duitsland heeft harde woorden geuit tegenover Rusland vanwege zijn veto tegen twaalf resoluties van de VN-Veiligheidsraad over Syrië. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas zei tegen journalisten: "Zo kunnen we niet doorgaan... dus houden we de politieke druk op Rusland hoog en die willen we nog verder opvoeren. Rusland ertoe bewegen zijn gedrag te veranderen is een voorwaarde voor het oplossen van het Syrische conflict." Duitsland heeft geallieerde luchtaanvallen op Syrië gesteund als "noodzakelijk en gepast".
Hoewel Duitsland beweert ontzet te zijn over het gedrag van Rusland in Syrië, blijft het de handel stimuleren, niet alleen met Rusland, maar ook met de partner van Rusland bij de genocide in Syrië: Iran.
Europese bedrijven renden naar Iran onder de voorwaarden van de JCPOA uit 2015; Amerikaanse bedrijven waren minder agressief. Maar sinds de VS zich uit de niet ondertekende overeenkomst hebben teruggetrokken, zijn grote Europese bedrijven hun activiteiten in Iran aan het afbouwen of liquideren. Tegelijkertijd is de EU echter begonnen haar "blokkeringsstatuut" te actualiseren, het krachtigste antwoord dat zij heeft om Europese bedrijven te beletten zich te houden aan aanstaande sancties tegen Iran.
Volgens Merkel wordt hiermee beoogd om "Europese bedrijven in Iran te beschermen", en het statuut zal in Europa de straf tenietdoen die de VS oplegt voor schendingen van sancties en staat het Europese bedrijven toe om schadevergoeding te eisen veroorzaakt door het verlaten van Iran uit angst voor Amerikaanse sancties.
De EU zal dus haar invloed aanwenden om bedrijven in Iran te houden, een land dat homoseksuelen in het openbaar aan kranen ophangt, Amerikanen gijzelt, het democratische Israël met vernietiging bedreigt, volledig deelneemt aan de Syrische genocide en actief op zoek is naar kernwapens en technologie voor ballistische raketten.
En terwijl Iran op zoek is naar militaire technologie, verplicht Duitsland zich daartoe.
In 2016 verkocht het Duitse bedrijf Krempel met toestemming van de overheid elektronische schakelborden aan Iraanse bedrijven. Volgens een bericht in de Duitse krant Bild zijn Krempel-onderdelen ontdekt bij een chemische aanval van de Syrische regering op de burgerbevolking. De Jerusalem Post stelde dat de technologie werd gebruikt in de raketten die de chemicaliën afleverden. Krempel ontkende het niet, en vertelde Bild dat het bedrijf "geschokt" was om zijn product in Syrië te vinden.
Een Duits inlichtingenrapport van 2018 bevestigt dat Iran momenteel op zoek is naar nucleaire technologie in Duitsland.
Sinds het JCPOA in 2015 is Duitsland de grootste Europese handelspartner van Iran: € 2,9 miljard euro in 2016 volgens de Duitse regering, en € 3,6 miljard in 2017. Interessant is dat de handel maar één kant op gaat: in 2016 exporteerde Duitsland 2,6 miljard euro naar Iran en importeerde slechts 300 miljoen euro. Volgens Deutsche Welle importeert Duitsland gedroogd fruit, pistachenoten, tapijten en industriële grondstoffen uit Iran en verzendt het machines en uitrusting, auto's, chemicaliën, farmaceutische producten en medische producten. Wat kan er misgaan?
Kortom, president Trumps misstap lijtk te zijn dat hij zo stoutmoedig was om Rusland - een belangrijke Duitse handelspartner - aan tafel te krijgen voor internationale handelsbesprekingen. Misschien is het beter om het hypocriete Duitsland buiten de deur te houden.