 Als de Koerden de ISIS-gevangenen niet kunnen bewaken, wie dan wel? (Foto door Burak Kara/Getty Images) |
Een van de nogal belachelijke suggesties die zijn gedaan tijdens het militaire offensief van Turkije tegen de Syrische Koerden is dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, in ruil voor de goedkeuring van Washington, de verantwoordelijkheid op zich zou nemen voor de naar schatting 90.000 ISIS-strijders en -personen die van hen afhankelijk zijn, welke momenteel wegkwijnen in de door Koerden gecontroleerde detentiecentra.
Het is een van de slechtst bewaarde geheimen in Westerse inlichtingenkringen dat het regime van de heer Erdogan tijdens het brute Syrische conflict lange tijd een aantal groepen steunde die nauwe banden hadden met ISIS, evenals andere islamitische terreurgroepen zoals Al Qaida.
Het is dan ook het toppunt van hypocrisie dat de heer Erdogan aanbiedt de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de ISIS-strijders die worden vastgehouden in Koerdische detentiekampen, zoals het al-Hol-complex in Oost-Syrië. Als dat echt zou gebeuren en de ISIS-gevangenen zouden worden gerepatrieerd naar Turkije, dan zou dat voor sommigen veeleer lijken op een thuiskomen.
Gelukkig is de kans niet groot dat de gevangengenomen ISIS-strijders zich spoedig naar Turkije zullen begeven, want de meeste detentiekampen liggen ver weg van de 30 km lange bufferzone aan de noordelijke Syrische grens, het belangrijkste doelwit van het Turkse offensief.
Het veel zorgwekkender vooruitzicht is dat de gevangenen kunnen ontsnappen en terug kunnen keren naar de terroristische infrastructuur van ISIS, omdat de door de Koerden geleide Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), die momenteel verantwoordelijk zijn voor het vasthouden van de gevangenen, niet langer de mankracht en de wil zullen hebben om de vele detentiefaciliteiten waarin ze worden vastgehouden te blijven beheren.
Voordat Turkije haar offensief, dat de onwaarschijnlijke codenaam "Operation Peace Spring" (lente-vrede) draagt, kondigde Mazlum Abdi, de commandant van de door de Koerden geleide Syrische Democratische Strijdkrachten, aan dat een aantal van zijn troepen die belast zijn met het beveiligen van de ISIS-gevangenen, naar de grens zullen moeten worden verplaatst om te strijden tegen het Turkse leger.
Als de Koerden de ISIS-gevangenen niet kunnen bewaken, wie dan wel?
Dat er zo weinig vooruitgang is geboekt in de omgang met de ISIS-strijders, van wie velen nu al meer dan een jaar in de gevangenis zitten, is te wijten aan het feit dat het Westen, en Europa in het bijzonder, hun verantwoordelijkheid niet hebben erkend.
Het ISIS-kalifaat bestaat misschien niet meer, maar de terroristische organisatie zelf is nog steeds actief. De meest recente inlichtingen zijn namelijk dat ISIS zich hergroepeert in landen als Syrië, Irak, Afghanistan en Jemen, met als doel een nieuwe golf van terreuraanslagen tegen Westerse doelwitten te lanceren.
Het vermogen van ISIS om dergelijke aanvallen te lanceren zal bovendien aanzienlijk worden verbeterd als ervaren strijders die momenteel in Koerdische detentiekampen worden vastgehouden, in staat zijn te ontsnappen en terug te keren naar hun voormalige terroristische partners.
Van bijzonder belang voor de westerse inlichtingendiensten is het lot van de naar schatting 2500 buitenlandse strijders - het meerderheid van hen uit Europese landen zoals Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland - die door hun eigen land in de steek zijn gelaten.
Europese ambtenaren hebben geweigerd hen te repatriëren vanwege de voortdurende dreiging die zij zouden vormen voor de veiligheid van hun burgers. Het feit dat Europa de verantwoordelijkheid voor het gedrag van zijn eigen onderdanen niet op zich neemt, heeft echter wrijving veroorzaakt met de Trump-regering die Europa herhaaldelijk heeft opgeroepen om op te treden.
De overhaaste acties van president Trump zelf om de Koerden in staat te stellen hun offensief in Noord-Syrië te lanceren, kunnen nu hun eigen rampzalige gevolgen hebben voor het lot van de ISIS-strijders.
De bereidheid van de Koerden om hun ISIS-gevangenen te blijven bewaken zal onvermijdelijk afnemen als gevolg van het verraad, waarvan zij geloven dat zij hebben geleden door de handen van Washington.
Daarom moet nu serieus worden nagedacht over de mogelijkheid dat sommige ISIS-strijders uiteindelijk in staat zullen zijn om te ontsnappen en zich weer bij ISIS aan te sluiten.
De VS heeft al actie ondernomen door ervoor te zorgen dat een aantal van de meer beruchte gevangenen, zoals de twee Britse jihadisten die bekend staan als de "Beatles" die Westerse gijzelaars martelden en vermoordden, uit voorzorg in Amerikaanse hechtenis te nemen.
Trump heeft echter duidelijk gemaakt dat de VS niet bereid is de verantwoordelijkheid voor alle gevangenen op zich te nemen, vooral niet voor degenen die afkomstig zijn uit Europa.
Zo blijven tienduizenden ISIS-strijders gestrand in een diplomatiek niemandsland, vanwaar zij wellicht in staat zijn om daaruit te ontsnappen.
Als dit gebeurt, kan de bewering van Trump dat de oorlog tegen ISIS voorbij is, wel eens van korte duur blijken te zijn.
Con Coughlin is de redacteur Defensie en Buitenlandse Zaken van de Telegraph en een onderscheiden senior medewerker bij Gatestone Institute.