 De steun voor de Libische rebellenleider generaal Khalifa Haftar is gegroeid als gevolg van zijn bewering dat een van de belangrijkste doelstellingen van zijn militaire campagne is het voorkomen dat het land in handen valt van islamitische milities die zich hebben aangesloten bij de door de VN gesteunde regering van het Nationaal Akkoord (GNA). Op de foto: Haftar (rechts) ontmoet de Italiaanse premier Giuseppe Conte op 12 november 2018 in Palermo, Italië. (Foto door Filippo Monteforte/AFP via Getty Images) |
Het besluit van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan om militair in te grijpen in het Libische conflict doet niet alleen het vooruitzicht ontstaan dat het conflict een nieuwe en gevaarlijkere fase ingaat, maar belooft ook een belangrijke impuls te geven aan de islamitische milities die strijden om het land in handen te krijgen en in Tripoli een regering in te stellen in de stijl van de Moslimbroederschap.
De motivering van de heer Erdogan voor het sturen van Turkse troepen naar Libië, wat de steun heeft van het Turkse parlement, is het verlenen van steun aan premier Fayez al-Serraj, het hoofd van de door de VN gesteunde regering van het Nationaal Akkoord (GNA).
De GNA staat onder enorme druk als gevolg van het offensief van generaal Khalifa Haftar, de opstandige Libische leider die met steun van Rusland, Frankrijk en de Verenigde Arabische Emiraten grote delen van het land heeft overspoeld en nu probeert de controle over de Libische hoofdstad te grijpen.
De kracht van de positie van Gen. Haftar werd eerder deze week grafisch gedemonstreerd toen de troepen van Haftar de controle kregen over Libië's vitale olieproductie faciliteiten in de buitenwijken van Tripoli, een beweging die de productie tot bijna nul heeft teruggebracht.
Deze actie was voor de heer Serraj aanleiding om te waarschuwen dat Libië met ernstige gevolgen zal worden geconfronteerd als de blokkade niet wordt opgeheven.
Na de top in Berlijn die door de Duitse bondskanselier Angela Merkel werd bijeengeroepen om een staakt-het-vuren in te stellen, verklaarde de heer Serraj: "De situatie zal catastrofaal zijn als het zo blijft."
De top eindigde zonder instemming van een van de strijdende partijen tot een staakt-het-vuren en hun lauwe steun voor de internationale oproep tot een wapenembargo om een verdere escalatie van de gevechten te voorkomen.
De steun voor Gen. Haftar is gegroeid als gevolg van zijn bewering dat een van de belangrijkste doelstellingen van zijn militaire campagne is te voorkomen dat het land in handen valt van islamitische milities die zich hebben aangesloten bij de GNA.
Veel van deze groepen hebben banden met de Moslimbroederschap, de Islamitische partij die kortstondig - en rampzalig - aan de macht was in het naburige Egypte.
Onder de Islamitische groepen die de GNA steunen is de al-Watan-partij onder leiding van Abedelhakim Belhaj, het voormalige hoofd van de zelfgekozen Tripoli Militaire Raad. Belhaj was de emir van de inmiddels ter ziele gegane Libische Islamitische Strijdgroep (LIFG), een islamitische organisatie die zich eerder heeft ingezet voor de omverwerping van de voormalige Libische dictator Kolonel Muammar Kadhafi.
De LIFG is in verband gebracht met de terroristische aanslag in Manchester Arena in mei 2017, waarbij 23 mensen omkwamen tijdens een concert van de Amerikaanse zangeres Ariana Grande.
Belhaj staat ook op de lijst van islamitische terroristen die door Saoedi-Arabië is opgesteld bij het begin van het diplomatieke geschil van Riyad met Qatar in 2017.
De zorg is nu dat de heer Erdogan het falen van de internationale bemiddelaars zal gebruiken om een einde te maken aan de gevechten om zijn steun aan de GNA te intensiveren, waardoor de positie van de talrijke islamitische milities zal worden versterkt in dit orgaan, wat ook gesteund wordt door de VN.
De heer Erdogan was een fervent voorstander van de Moslimbroederschap toen deze aan de macht was in Caïro, en er is toenemende bezorgdheid, vooral in Europa, over het feit dat de Turkse leider nu zijn zinnen heeft gezet op het instellen van een soortgelijk regime in Libië.
Het is zeker geen verrassing dat de belangrijkste aanhangers van de GNA in de regio Turkije en de Golfstaat Qatar zijn, die beide toevallig ook geëngageerde aanhangers van de Moslimbroederschap zijn. Het enige andere land dat de GNA openlijk steunt is Italië, maar dat is alleen maar omdat zijn belangrijke oliebelangen in Libië zich op het door de GNA gecontroleerd grondgebied bevinden. Frankrijk daarentegen steunt Gen. Haftar om te voorkomen dat islamitische groeperingen in Tripoli terreuraanslagen op het Franse vasteland beramen.
De toenemende betrokkenheid van Turkije bij het Libische conflict is dan ook een ontwikkeling die met grote bezorgdheid moet worden bekeken. Bij gebrek aan een serieus internationaal initiatief om een einde te maken aan de gevechten, zou het meest waarschijnlijke resultaat van de Turkse interventie kunnen zijn dat er een ander extremistisch islamitisch regime aan de oevers van de Middellandse Zee wordt gecreëerd.
Con Coughlin is de redacteur van de Telegraaf voor Defensie en Buitenlandse Zaken en een gerenommeerd hooggeplaatst lid van het Gatestone Instituut.