Steeds meer Europese landen melden dat miljoenen Chinese medische apparaten -geschonken of gekocht- gebruikt in de strijd tegen de pandemie defect en onbruikbaar zijn. Foto's: werknemers sorteren persoonlijke beschermingsmiddelen die ze op 25 maart 2020 uit China hebben ontvangen in een magazijn in Valencia, Spanje. (Foto door Juan Carlos Cardenas / Pool / AFP via Getty Images) |
Terwijl het coronavirus in heel Europa woedt, melden steeds meer landen dat miljoenen Chinese medische apparaten -geschonken of gekocht- gebruikt in de strijd tegen de pandemie defect en onbruikbaar zijn.
De onthullingen wakkeren het wantrouwen aan voor een poging tot het opschonen van het imago door de Chinese president Xi Jinping en zijn communistische partij, waarin ze China pogen af te schilderen als de nieuwe humanitaire grootmacht ter wereld.
Op 28 maart moest Nederland 1,3 miljoen in China geproduceerde gezichtsmaskers terugroepen omdat deze niet voldeden aan de minimale veiligheidsnormen voor medisch personeel. De zogenaamde KN95-maskers zijn een goedkoop Chinees alternatief voor het Amerikaanse N95-masker, dat momenteel wereldwijd schaars is. De KN95 past niet zo strak op het gezicht als de N95, waardoor medisch personeel mogelijk wordt blootgesteld aan het coronavirus.
Meer dan 500.000 van de KN95-maskers waren al uitgedeeld aan Nederlandse ziekenhuizen voordat de terugroepactie werd uitgevoerd. "Toen ze bij ons in het ziekenhuis geleverd werden heb ik die maskers meteen afgekeurd", vertelde een ziekenhuismedewerker aan de NOS. "Als die maskers niet goed afsluiten dan kunnen de virusdeeltjes er gewoon langs. Wij gebruiken ze niet. Dat is onveilig voor onze mensen."
In een schriftelijke verklaring licht het Ministerie van Volksgezondheid toe:
"Afgelopen zaterdag is een eerste zending afkomstig van een Chinese fabrikant deels uitgeleverd. Het gaat hier om maskers met een KN95-kwaliteitscertificaat. Het ministerie van VWS ontving een eerste signaal dat bij inspectie de kwaliteit van deze zending niet voldeed aan de criteria. Een deel van deze zending is uitgeleverd aan zorgaanbieders, de rest van de lading is direct on-hold gezet en is niet verder verspreid."
"Ook een tweede test wees uit dat de maskers niet voldeden aan de kwaliteitsnorm. Er is nu besloten om deze hele zending niet meer in te zetten. Nieuwe zendingen zullen een extra test ondergaan."
Het NRC meldde op 17 maart dat Nederland nog slechts voor een paar dagen aan maskers had: "Alle hoop is nu op dat ene vrachtvliegtuig woensdag, uit China". De ondermaatse kwaliteit van de door China geleverde maskers liet Nederland ontredderd achter. Een woordvoerder van een ziekenhuis in Eindhoven zei dat Chinese leveranciers "veel troep ... tegen hoge prijzen" verkopen.
In Spanje onthulde het ministerie van Volksgezondheid op 26 maart dat 640.000 coronavirustests die het bij een Chinese leverancier had gekocht, defect waren. De tests, vervaardigd door Shenzhen Bioeasy Biotechnology Company in de provincie Guangdong, hadden een detectiepercentage dat minder dan 30% nauwkeurig was.
Op 2 april meldde de Spaanse krant El Mundo dat ze uitgelekte documenten in handen had waaruit bleek dat Bioeasy tegen de Spaanse regering had gelogen over de nauwkeurigheid van de tests. Bioeasy had schriftelijk beweerd dat haar tests een nauwkeurigheid voor detectie van 92% hadden.
Eveneens op 2 april onthulde de Spaanse regering dat nog eens één miljoen coronavirustests, die op 30 maart door een andere Chinese fabrikant in Spanje waren afgeleverd, defect waren. De tests hadden blijkbaar tussen de vijf en zes dagen nodig om te detecteren of een patiënt met coronavirus is geïnfecteerd en waren daarom nutteloos om de ziekte tijdig te diagnosticeren.
Op 25 maart kondigde de Spaanse regering aan dat zij voor €432 miljoen aan medische voorraden uit China had gekocht en dat Chinese leveranciers eisten dat deze vooraf werden betaald. De Spaanse minister van Volksgezondheid Salvador Illa legde uit:
"We hebben 550 miljoen maskers gekocht en betaald, die gedurende de komende acht weken aankomen. Elf miljoen handschoenen zullen in de komende vijf weken aankomen. We hebben 5,5 miljoen snelle tests aangekocht voor de maanden maart en april. Daarnaast zullen we in de maanden april tot en met juni 950 ademhalingstoestellen ontvangen. We zijn bezig met de aankoop van meer apparatuur."
Het is totaal onduidelijk hoe de Spaanse regering de kwaliteit van deze nieuwe massale aankopen kan garanderen, of hoe ze gecompenseerd denkt te worden als de producten uit China weer ondermaats zouden zijn.
Op 28 maart kondigde de Franse regering, die blijkbaar maar een paar weken aan voorraden heeft, aan dat ze meer dan één miljard gezichtsmaskers uit China had besteld. Het is onduidelijk of de kwaliteitsproblemen, die andere Europese landen bij controle ondervinden, de aankoopplannen van Frankrijk hebben beïnvloedt.
Andere landen - in Europa en daarbuiten - hebben ook kritiek geuit op de kwaliteit van Chinese medische leveringen:
- Slowakije. Op 1 april zei premier Igor Matovič dat meer dan een miljoen door China geleverde coronavirustests voor een contante betaling van € 15 miljoen ($ 16 miljoen) onnauwkeurig waren en COVID-19 niet konden detecteren. 'We hebben een hoop tests en hebben er niets aan', zo stelde hij. 'Ze moeten gewoon rechtstreeks in de Donau gedumpt worden. ' China beschuldigde daarop Slowaaks medisch personeel van onjuist gebruik van de tests.
- Maleisië. Op 28 maart ontving Maleisië een door China geschonken partij medische apparatuur, bestaande uit testkits, medische gezichtsmaskers, chirurgische maskers en andere persoonlijke beschermingsmiddelen. Een hoge ambtenaar van het ministerie van Volksgezondheid, Noor Hisham Abdullah, zei dat de testkits op nauwkeurigheid zouden worden beoordeeld nadat eerdere testsets uit China defect waren bevonden: "Dit is een ander merk dan het merk dat we eerder hebben getest. We zullen de nieuwe testkit beoordelen die door de FDA is goedgekeurd. De Chinese ambassadeur verzekerde me dat deze nauwkeuriger is dan de andere die we hebben getest. " Abdullah stelde eerder dat de nauwkeurigheid van de Chinese tests "niet erg goed" was.
- Turkije. Op 27 maart zei de Turkse minister van Volksgezondheid Fahrettin Koca dat Turkije een aantal in China gemaakte coronavirus-tests had geprobeerd, maar dat de autoriteiten 'daar niet blij mee waren'. Professor Ateş Kara, een lid van de coronavirus task force van het Turkse ministerie van Volksgezondheid, voegde eraan toe dat de batch testkits slechts 30 tot 35% nauwkeurig was: "We hebben ze geprobeerd. Ze werken niet. Spanje heeft een grote fout gemaakt door deze te gebruiken."
- Tsjechië. Op 23 maart meldde de Tsjechische nieuwssite iRozhlas dat 300.000 door China geleverde coronavirus-testkits een foutpercentage van 80% hadden. Het Tsjechische ministerie van Binnenlandse Zaken had € 2 miljoen voor de testkits betaald. Op 15 maart onthulden Tsjechische media dat Chinese leveranciers de Tsjechische regering hadden opgelicht nadat deze vooraf had betaald voor de levering van vijf miljoen gezichtsmaskers, die op 16 maart zouden worden afgeleverd.
Op 30 maart drong China er bij de Europese landen op aan hun bezorgdheid over de kwaliteit van medische voorraden uit China niet te "politiseren". "Problemen moeten op de juiste manier worden opgelost op basis van feiten, niet van politieke interpretaties", zei Hua Chunying, woordvoerster van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Op 1 april wijzigde de Chinese regering van koers en kondigde aan dat ze haar toezicht op de export van coronavirus-testkits in China zou vergroten. Chinese exporteurs van coronavirus-tests moeten nu een certificaat van de National Medical Products Administration (NMPA) verkrijgen om door de Chinese douane te worden vrijgegeven.
Ondertussen kondigde de Chinese telecommunicatiegigant Huawei aan dat het zou stoppen met het doneren van maskers aan Europese landen als gevolg van, naar verluidt, denigrerende opmerkingen van de EU-chef voor buitenlands beleid, Josep Borrell.
Op 24 maart had Borrell in een blogpost geschreven dat China zich bezighield met een 'politiek van vrijgevigheid' en een 'wereldwijde verhaaltjes-campagne'.
Op 26 maart vertelde een Huawei-functionaris aan de in Brussel gevestigde nieuwsdienst Euractiv dat het bedrijf vanwege Borrell's opmerkingen zijn donatieprogramma zou beëindigen, omdat het niet betrokken wilde raken bij een geopolitiek machtsspel tussen de VS en China.
Op 28 maart betaalde Huawei voor gesponsorde inhoud in de publicatie Politico Europe. De belangrijkste vertegenwoordiger van Huawei bij de EU, Abraham Liu, schreef:
"Laat ik duidelijk zijn - we hebben in geen enkel land ooit geprobeerd publiciteit of gunsten te verkrijgen door wat we doen. We hebben een bewuste beslissing genomen om dingen niet bekend te maken. Onze hulp is niet voorwaardelijk en maakt geen deel uit van een bedrijfs- of geopolitieke strategie zoals sommigen hebben gesuggereerd. We zijn een privébedrijf. We proberen mensen zo goed mogelijk te helpen. Dat is alles. Er is geen verborgen agenda. We willen er niets voor terug."
Op 30 maart meldde de BBC dat Huawei deed alsof er niets daadwerkelijk was veranderd sinds de coronaviruscrisis begon:
"Dat is misschien naïef van de kant van het bedrijf. Hoewel er niets echt is veranderd als het gaat om de technische en beveiligingsproblemen rond de apparatuur van Huawei, is het politieke klimaat voor het bedrijf zeker verslechterd.
"In een verhaal in de Mail On Sunday stond dat de Engelse regering China waarschuwde dat 'er een afrekening zou komen' over zijn behandeling van het coronavirus.
'En dat zal waarschijnlijk de parlementsleden aanmoedigen die de regering hebben verteld dat geen enkel Chinees bedrijf een rol mag krijgen in de vitale infrastructuur van het VK.'
Op 29 maart meldde de Britse krant Daily Mail dat de Britse premier Boris Johnson en zijn bondgenoten in het parlement zich van China hadden 'afgekeerd' vanwege de coronaviruscrisis:
"Ministers en hoge regeringsfunctionarissen zeiden dat de communistische staat nu wordt geconfronteerd met een 'afrekening' over de aanpak van de uitbraak en dreigt een 'paria-staat' te worden.
"Ze zijn woedend over de Chinese desinformatiecampagne, pogingen om de pandemie uit te buiten voor economisch gewin en afschuwelijke schendingen van dierenrechten die door experts worden toegeschreven aan de uitbraak."
Op 28 januari had Johnson aan Huawei een rol toebedeeld in het 5G mobiele netwerk van Groot-Brittannië, waarmee hij de inspanningen van de VS teniet deed om het bedrijf uit te sluiten van de allernieuwste communicatietechniek in het Westen, die naar het schijnt ook voor spionage kan worden gebruikt. De in Londen gevestigde Financial Times meldde dat de Amerikaanse president Donald J. Trump tijdens een gespannen telefoontje met Johnson zijn "apoplectische woede" uitte. Johnson staat nu onder druk van zijn kabinet en van parlementsleden om zijn besluit terug te draaien.
Nadat Chinese functionarissen de Verenigde Staten en Italië de schuld gaven voor het starten van de coronaviruspandemie, citeerde de Daily Mail een bron van de Britse regering die stelde:
"Er is een walgelijke desinformatiecampagne gaande en dit is onaanvaardbaar. Zij [de Chinese regering] weten dat ze dit totaal verkeerd hebben behandeld en in plaats van hun verantwoording te nemen, verspreiden ze leugens."
De krant vervolgde:
"De heer Johnson is door wetenschappelijke adviseurs gewaarschuwd dat de officieel verklaarde statistieken van China over het aantal gevallen van coronavirus met een factor van 15 tot 40 zijn afgezwakt'. En de regering gelooft dat China tijdens de pandemie zijn economische macht probeert uit te breiden met 'roofzuchtige hulpaanbiedingen' aan landen over de hele wereld.
"Een grote herziening van het Britse buitenlandse beleid is opgeschort vanwege de Covid-19-uitbraak totdat de impact van het virus kan worden beoordeeld. Een overheidsbron die dicht bij de bron zei: 'Het wordt daarna terug naar de diplomatieke tekentafel. Heroverweging is een understatement. '
'Een andere bron zei:' Er moet een afrekening zijn als dit voorbij is. ' Weer een ander voegde toe: 'De woede gaat tot aan de top.'
"Een hooggeplaatste minister van het kabinet zei: 'We kunnen niet met gekruiste armen toestaan dat het verlangen van de Chinese staat tot geheimhouding de wereldeconomie ruïneert om vervolgens terug te komen alsof er niets is gebeurd. We geven bedrijven als Huawei niet alleen toegang tot onze economie, maar ook om een cruciaal onderdeel te zijn van onze infrastructuur. "
In een artikel dat The Mail On Sunday op 29 maart publiceerde, schreef voormalig leider van de Conservatieve Tory-partij Iain Duncan Smith:
'Alle kwesties kunnen en zullen worden besproken, behalve één, zo lijkt het - onze toekomstige relatie met China.
'Op het moment dat iemand China noemt, schuiven mensen ongemakkelijk op hun stoel en schudden hun hoofd. Toch denk ik dat het van essentieel belang is dat we beginnen te bespreken hoe afhankelijk we zijn geworden van deze totalitaire staat.
'Want dit is een land dat de mensenrechten negeert bij het nastreven van zijn meedogenloze interne en externe strategische doelstellingen. Dergelijke feiten lijken echter te zijn weggevaagd in onze haast om zaken te doen met China.
'Weet je nog hoe George Osborne [kanselier van de schatkist onder premier David Cameron van 2010 tot 2016] onze relatie met China tot een belangrijk onderdeel van het Britse regeringsbeleid maakte? Zo vastbesloten waren de ministers om de handel te vergroten, dat ze bereid waren te doen wat nodig was.
'Inderdaad, mij is verteld dat dit privé werd aangeduid als Project Kow-Tow - een woord dat in het woordenboek van Collins wordt omschreven als' dienstbaar of onderdanig '.
"We waren niet de enige. Talloze nationale leiders hebben de afgelopen jaren het verschrikkelijke mensenrechtengedrag van China terzijde geschoven in het blind streven naar handelsovereenkomsten met Peking ...
"Dankzij Project Kow-Tow bedraagt het jaarlijkse handelstekort van het VK met China £ 22,1 miljard (€ 25,1 miljard). Maar we zijn niet de enige die in de ban van Peking zijn.
"Want China heeft een wereldwijd handelsoverschot van € 384 miljard. Het is verontrustend dat het Westen veel belangrijke fabrieken naar China heeft laten verhuizen ...
'De harde waarheid is dat China de normale gedragsregels op elk gebied van het dagelijks leven lijkt te negeren - van gezondheidszorg tot handel en van valutamanipulatie tot binnenlandse onderdrukking.
'Te lang hebben landen China geknuffeld in de wanhopige hoop op handelsovereenkomsten.
'Maar zodra we deze vreselijke pandemie achter de rug hebben, is het absoluut noodzakelijk dat we allemaal die relatie heroverwegen en deze op een veel evenwichtiger en eerlijkere basis gaan behandelen.
Soeren Kern is a Senior Onderzoeker bij het in New York gevestigde Gatestone Institute.