 De Iraniërs die de gerichte moord op de Iraanse kernwetenschapper Mohsen Fakhrizadeh, brigadegeneraal van de Islamitische Revolutionaire Garde, veroordelen, hebben een schokkend gebrek aan respect getoond voor de dood, de verwoesting en het lijden dat het totalitaire Iraanse regime met behulp van de schadelijke expertise van Fakhrizadeh waarschijnlijk zal gaan aanrichten. Afgebeeld: De scène van de moord op Fakhrizadeh op 27 november, in de buurt van Teheran. (Beeldbron: Fars/Wikimedia Commons) |
De woordvoerder van de EU voor buitenlandse zaken, Peter Sano, en andere Europese Iraniërs, hebben de gerichte moord op de Iraanse kernwetenschapper Mohsen Fakhrizadeh op 27 november in allerijl veroordeeld. Daarbij toonden zij een schokkende minachting voor de dood, de verwoesting en het leed dat het totalitaire Iraanse regime waarschijnlijk zal gaan aanrichten door gebruik te maken van de verderfelijke expertise van de heer Fakhrizadeh.
Van de andere kant van de Atlantische Oceaan kregen ze gezelschap van onder andere voormalig CIA-directeur John O. Brennan, die de moord omschreef als "door de staat gesponsord terrorisme" en "een flagrante schending van het internationaal recht". Toch was de heer Brennan in 2011 in de Situation Room van het Witte Huis toen de VS een operatie startte om Usama bin Laden op Pakistaans soeverein grondgebied te vermoorden. Vermoedelijk fluisterde hij niet in het oor van president Barack Obama dat dit SEAL Team Six het internationaal recht schond.
Als Obama's antiterrorisme-adviseur en toenmalig directeur van de CIA zat de heer Brennan ook een uitgebreid programma voor van gerichte CIA-moorden in Pakistan, Afghanistan, Libië, Somalië, Jemen en elders en rechtvaardigde dit publiekelijk. Enkele jaren eerder was ik in vergaderingen met de heer Brennan toen hij het nut en de legitimiteit van gerichte moorden op terroristen ophemelde.
In een schijnbare poging om zijn standpunt nu te verzoenen met zijn rol en morele positie in die regering, beschreef de heer Brennan de eliminatie van de heer Fakhrizadeh als "veel anders dan aanvallen tegen terroristenleiders en agenten van groepen als Al-Qaida en de islamitische staat".
Hoewel hij deze gerichte moord illegaal verklaart, lijken de bezwaren van de heer Brennan zich meer te richten op de angst voor de "dodelijke vergelding plus een nieuwe ronde in het regionale conflict" die hij waarschijnlijk acht. Er is ook de schijnbare subtekst, die door veel anderen ter linkerzijde wordt gedeeld, van zorg dat deze aanval de terugkeer van een Biden-regering naar de JCPOA nucleaire deal met Iran problematischer maakt.
Het perspectief van de heer Brennan omvat het meest voorkomende bezwaar tegen gerichte moorden in de moderne tijd. Het gaat meestal minder om de vaak betwiste wettigheid van een dergelijke actie - doelgericht doden in de oorlog is nooit absoluut verboden volgens het internationaal recht - maar meer om de wettigheid, de moraal of de wenselijkheid van het buitenlands beleid op grond waarvan dergelijke technieken zijn uitgevoerd.
Dit leidt op zijn beurt weer tot meningen over wat wel en niet oorlog is, en over de status van de statelijke versus niet-statelijke spelers. De heer Brennan zegt dat gerichte moorden rechtmatig zijn tegen onwettige strijders, d.w.z. terroristische agenten, maar niet tegen functionarissen van soevereine staten in vredestijd, met de implicatie dat de daders van de moord in dit geval niet in oorlog waren met Iran.
Dit is om de realiteit verkeerd te begrijpen dat oorlog niet langer kan worden gezien als afgebakende periodes van vijandelijkheden die worden gekenmerkt door grootschalige pantserbewegingen over de vlakten, grote zeeslagen en gevechten in de lucht. In plaats daarvan zijn de grenzen tussen vrede en oorlog opzettelijk vervaagd door landen als Iran en Rusland, die vaak gebruik maken van surrogaten om hun vijanden te treffen, en door niet-overheidsspelers als de Islamitische Staat en Al-Qaida, met een ongekende capaciteit voor wereldwijd geweld.
Onder het motto "Dood aan Amerika" is Iran sinds de Islamitische Revolutie van 1979 in oorlog met de VS, Israël en hun westerse bondgenoten, en gebruikte het volmachten om honderden Amerikanen te doden in Irak, Afghanistan, Libanon en andere plaatsen; en om terreuraanslagen te plegen in het Midden-Oosten, Europa, de VS en Latijns-Amerika. Iran steunde het moorddadige regime van president Bashar Assad in Syrië, hielp de Islamitische Staat en de Taliban met materieel en heeft bewust hoge Al-Qaida-leiders opgevangen en gefaciliteerd, een ervan was, Abu Muhammad al-Masri, die medio november in Teheran is vermoord.
Iran heeft een langdurige gezamenlijke oorlog tegen Israël uitgevoerd met de bedoeling de Joodse staat uit te schakelen. Het heeft aanvallen gefinancierd en geleid vanuit Gaza, Libanon en Syrië, binnen Israël en tegen Israëlische burgers en regeringsfunctionarissen buiten de regio. Het heeft een uitgebreid rakettencomplex gebouwd in het zuiden van Libanon, waarbij vele duizenden raketten op Israël zijn gericht. Zij heeft getracht een uitvalsbasis in Syrië te ontwikkelen van waaruit zij Israël kan aanvallen. Het heeft een opstand in Jemen aangestoken, gefinancierd en bewapend van waaruit het een volmachtenoorlog tegen Saoedi-Arabië kan voeren. Het heeft ook drone- en kruisraketaanvallen uitgevoerd op Saudische oliefaciliteiten.
Deze decennialange wereldoorlog wordt georganiseerd en gecontroleerd door de Iraanse Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC), waarvan de voormalige commandant van de Quds Force, Qasem Soleimani, in januari in Bagdad werd gedood door een Amerikaanse droneaanval. De IRGC is door de VS en verschillende andere landen aangewezen als terroristische organisatie. De heer Fakhrizadeh was brigadegeneraal bij de IRGC en dus niet alleen een hoge militaire commandant in een land dat in oorlog is met de VS en zijn bondgenoten, maar ook een verboden internationale terrorist.
Hij was echter veel meer dan dat. Hij was de oprichter en langdurig directeur van het illegale Iraanse kernwapenprogramma dat door de IRGC wordt gecontroleerd. De Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA) van de Verenigde Naties heeft bevestigd dat hij leiding gaf aan het programma, dat bekend staat als Amad en dat tot doel had kernwapens te ontwikkelen onder het mom van een civiel energieproject. Amad werd in 2003 in de ijskast gezet, maar vervangen door de Oganization of Defensive Innovation and Research, SPND, die hij tot aan zijn dood leidde. Het werk van Amad, SPND en andere heimelijke lichamen werd blootgelegd in een uitgebreid nucleair archief dat in 2018 door de Israëlische Mossad uit Teheran in beslag werd genomen en waartoe ik vorig jaar toegang kreeg.
De acute dreiging van een Iraanse kernbom werd erkend door president Obama, die in 2012 beloofde dit te voorkomen, desnoods met militair geweld. Net als zijn rode lijn over de chemische wapens van president Assad in Syrië, loste Obama's verzekering op in vaagheid met zijn onderhandelingen over de JCPOA-kernovereenkomst in 2015 die, in plaats van het programma van Iran stop te zetten, de weg ervoor vrijmaakte.
Obama's bezorgdheid over het Iraanse gevaar werd over de hele wereld gedeeld door landen die erkenden dat de dreiging niet alleen voor het Midden-Oosten was, aangezien Iran verderwerkte aan langeafstandsraketten die een kernkop konden dragen. Zij wisten ook dat het Iraanse programma in het Midden-Oosten een kernwapenwedloop zou ontketenen die nu aan de gang is en waarbij vooral Saoedi-Arabië, Turkije en Egypte betrokken zijn.
De angst voor het nucleaire programma van Iran en voor de regionale en wereldwijde agressie was de belangrijkste stimulans voor de jarenlange onderhuidse samenwerking tussen de Arabische staten en Israël - een samenwerking die onlangs openlijk is uitgegroeid tot de Abraham Akkoorden. Doordat Obama niet de Arabieren tegen de Iraanse agressie steunde, zagen zij Israël als het enige land waarvan zij voor bescherming afhankelijk konden zijn.
Iran zal nooit afstand doen van wat het beschouwt als hun absolute recht om een nucleair bewapende staat te worden, niet onder het huidige regime, noch onder een toekomstig regime. Het nucleaire archief bewijst dat het regime weliswaar consequent zijn wapenprogramma heeft ontkend, maar dat het wel voort is gegaan, in strijd met het nucleaire non-proliferatieverdrag dat het in 1970 heeft ondertekend, en ondanks zijn verplichtingen uit hoofde van de JCPOA, en dat het maatregelen heeft genomen om dit te blijven doen. Zij heeft gelogen tegen de IAEA en in het archief wordt zelfs gedetailleerd uiteengezet hoe zij de inspecteurs heeft bedrogen.
Ondanks beweringen van het tegendeel is de JCPOA nooit van plan geweest een nucleair bewapend Iran te verhinderen en is het daar ook niet voor bedoeld. De sunset-clausules van de overeenkomst hielden in het beste geval in dat de aankoop van kernwapens door Teheran een paar jaar werd uitgesteld, waardoor de toekomstige generaties in een veel gevaarlijker context voet aan de grond konden krijgen. Elke terugkeer naar de JCPOA door een Biden in het White House, zoals wordt gepusht door de heer Brennan en andere aspirant-bestuurders, zal niet leiden tot een versterkte overeenkomst, maar eerder tot een nog zwakkere.
Behalve een regimeverandering met een zeer onvoorspelbaar resultaat, blijft er geen alternatief over voor dwang. Israël beëindigde het Iraakse nucleaire project in 1981 en het Syrische project in 2007 door luchtaanvallen. Deze werden destijds door de VS en de Europese landen veroordeeld. Maar ze werden later erkend als essentiële stappen voor de regionale veiligheid, toen Saddams invasie in Koeweit moest worden afgeweerd en de Islamitische Staat in Syrië moest worden verpletterd.
Iran heeft van deze eerdere acties geleerd, en effectieve luchtaanvallen op hun kernprogramma zouden veel moeilijker en bloediger zijn, maar kunnen zo nodig niet worden uitgesloten. Ondertussen heeft zich een onbeschrijfelijke campagne ontvouwd om de nucleaire ambities van Iran in te dammen, waaronder Stuxnet en andere cyberaanvallen, sabotage en heimelijke acties tegen nucleaire installaties en met gerichte moorden op kernwetenschappers. De eliminatie van de heer Fakhrizadeh was de laatste en aantoonbaar belangrijkste daarvan, zowel in termen van afschrikking als van ontkenning van deskundigheid. De potentiële doeltreffendheid van deze acties is vergroot door de "maximale druk" middels de economische sancties van president Trump. Samen bieden deze maatregelen de beste kans om het nucleaire programma van Iran te vertragen en de niet-nucleaire agressie te beteugelen, zonder dat er sprake is van conventionele aanvallen of een totale oorlog.
Degenen die tegen dit beleid pleiten, begrijpen het gevaar niet dat een nucleair bewapend Iran voor de regio en de wereld inhoudt, geloven ten onrechte dat het programma met diplomatieke middelen kan worden stopgezet of zijn blij met het idee van een nucleair bewapende fanatieke dictatuur. De heer Brennan en de Europese voorstanders van zijn argumentatie lijken te geloven dat Iran in bedwang kan worden gehouden door middel van sussen en onderhandelingen in plaats van door middel van militaire kracht en politieke wil. Dit is een gebrek aan begrip voor de psychologie of de ideologie van het Iraanse leiderschap. De weg die de voorstanders van het sussen bepleiten, kan alleen maar leiden tot oneindig veel meer bloedvergieten, geweld en lijden dan de dood van een verboden terrorist in de straten van Iran.
Kolonel Richard Kemp is een voormalig Brits legercommandant. Hij was ook hoofd van het team voor internationaal terrorisme in het Britse kabinet en is nu schrijver en spreker over internationale en militaire zaken.