 Rond de Taliban ontstaat, in een bizarre combinatie van samenvallende belangen en ideologische verwantschap, een nieuwe anti-Westerse kring, waaronder een bereidwillig NAVO-lid staat ... anti-Westerse sentimenten brengen deze regionale machten bijeen, die nu de radicale heersers van Afghanistan het hof maken. Op de foto: Taliban-woordvoerder Zabihullah Mujahid spreekt een persconferentie toe in Kabul op 7 september 2021. (Foto: Aamir Qureshi/AFP via Getty Images) |
De Taliban maakt sinds haar oprichting in 1994 gebruik van de meest beruchte op de sharia gebaseerde rechtshandhaving, waaronder onthoofdingen, het stenigen van vrouwen, het opdringen van burqa's aan vrouwen, het doden van meisjes die student zijn, groepsverkrachtingen, het opsluiten van vrouwen in hun huizen en diverse andere middeleeuwse praktijken. Nu heeft voor het eerst in de geschiedenis van de NAVO de president van een lidstaat, Recep Tayyip Erdoğan, gezegd dat de interpretatie van de Taliban van de islam niet in strijd is met die van Turkije.
In feite lijkt de liefdesrelatie met de islam op te bloeien. Eind augustus heeft de Taliban Turkije om technische steun gevraagd voor het beheer van de luchthaven van Kabul. De pro-Hamas, islamitische bondgenoten Turkije en Qatar hebben sindsdien met de Taliban gesproken over de voorwaarden voor de heropening van de luchthaven Hamid Karzai; alleen de veiligheidskwestie van de technici, particuliere bedrijven en beveiligingspersoneel die de luchthaven zullen besturen, blijft een punt van zorg. Op 2 september zei Turkije dat het de voorstellen van de Taliban en anderen voor de veilige exploitatie van de luchthaven van Kabul na de terugkeer van de radicale groepering aan de macht in Afghanistan aan het evalueren was.
"We hebben onze eerste gesprekken met de Taliban gevoerd, die drie en een half uur hebben geduurd", vertelde Erdoğan op 27 augustus tegen journalisten. "Indien nodig, zullen we de gelegenheid hebben om opnieuw dergelijke gesprekken te voeren."
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavuşoğlu vermelde op 6 september ook dat Turkije in "rechtstreekse gesprekken" is met de Taliban over de toekomst van Afghanistan. Na alles aldus de minister, "zou het immers verkeerd zijn voor Turkije om zich volledig uit Afghanistan terug te trekken."
De opkomende alliantie tussen Turkse islamisten en Afghaanse radicalen lijkt niet onbeantwoord. De woordvoerder van de Taliban, Zabihullah Mujahid, verklaarde dat een Turks technisch team deze maand al in Kaboel was aangekomen om te helpen bij de heropening van de luchthaven voor binnenlandse en internationale vluchten. Een ontwerp-overeenkomst die in augustus door Middle East Eye werd onthuld, bevatte bepalingen op grond waarvan Turkije de Taliban zou erkennen als de legitieme regering van Afghanistan en via een particuliere onderneming zou zorgen voor de veiligheid op de luchthaven van Kaboel.
Op 6 september meldde Al Jazeera dat de Taliban Turkije, China, Rusland, Iran, Pakistan en Qatar had uitgenodigd om een ceremonie bij te wonen ter aankondiging van een nieuwe Afghaanse regering na de dramatische terugtrekking van de VS. Turkije is het enige land dat lid is van de NAVO en op de gastenlijst van de Taliban staat. Het is het enige land met een officiële (kandidaat-)band met de Europese Unie.
Rond de Taliban ontwikkelt zich, in een bizarre combinatie van samenvallende belangen en ideologische verwantschap, een nieuwe anti-Westerse kring, waaronder zich ook een bereidwillige NAVO-lidstaat bevindt.
Islamistische ideologie is niet het enige motief voor Turkije om zich aan te sluiten bij de groep van onofficiële bondgenoten die op de Taliban zijn georiënteerd. Rusland, bijvoorbeeld, erkent de Taliban niet. Anti-westerse sentimenten brengen deze regionale mogendheden, die nu de radicale heersers van Afghanistan het hof maken, bijeen.
Nadat het Turkse partnerschap in het door de VS geleide multinationale consortium dat de F-35 straaljager bouwt, werd opgeschort omdat Ankara had besloten het luchtverdedigingssysteem S-400 van Russische makelij aan te schaffen. Dit besluit kostte de Turkse defensie-industrie 10 miljard dollar aan verloren contracten en sancties van de VS (CAATSA). De schade is overigens niet eenzijdig. De harde les die geleerd is van het vertrouwen op een "bondgenoot" voor kritieke productie, om vervolgens die capaciteit te moeten verplaatsen als de politiek verandert, zal de Amerikaanse belastingbetaler uiteindelijk tussen de 500 en 600 miljoen dollar kosten aan eenmalige technische kosten, volgens Ellen Lord, de vorige onderminister van Defensie voor Handel.
Aan Turkse zijde lijkt de les helemaal niet te zijn geleerd. De Russische staatsexporteur Rosoboronexport zei eind augustus dat het binnenkort een nieuw contract met Turkije zou kunnen tekenen voor de levering van meer S-400 luchtverdedigingsraketsystemen. "Het overleg wordt voortgezet. Ik geloof dat ze al in de eindfase zijn", zei directeur-generaal Alexander Mikheev op het Internationale Militair-Technische Forum Army-2021, zonder details over het mogelijke contract bekend te maken.
Erdoğan bevestigde dat op 29 augustus, en zei dat Turkije niet aarzelt om een tweede reeks S-400's van Rusland te kopen. "Met betrekking tot ... de aankoop van het tweede [S-400] pakket enzovoort; we aarzelen niet met betrekking tot deze zaken. We hebben veel stappen ondernomen met Rusland, of het nu gaat om de S-400 of de defensie-industrie," vertelde Erdoğan aan verslaggevers.
Het is mogelijk dat het militaire engagement van Rusland met Turkije niet beperkt blijft tot een geavanceerd luchtverdedigingssysteem alleen. De directeur van de Russische Federale Dienst voor Militair-Technische Samenwerking, Dmitry Shugayev, heeft laten weten dat Moskou en Ankara in gesprek zijn over mogelijke joint ventures met betrekking tot Turkije's inspanningen om een nieuw inheems gevechtsvliegtuig, de TF-X, te bouwen. "In dit stadium wordt met Turkije overleg gepleegd op het niveau van gespecialiseerde groepen over de kwesties van interactie bij het creëren van het Turkse nationale gevechtsvliegtuig". aldus Shugayev.
Het Afghaanse drama van de Amerikaanse president Joe Biden zal een aantal anti-Westerse allianties aanwakkeren die gebaseerd zijn op verschillende anti-Westerse berekeningen. Bewijs? Kijk maar naar de namen van de landen op de uitnodigingslijst van de Taliban voor hun verjaardagsfeestje.
Burak Bekdil, een van de belangrijkste journalisten van Turkije, werd onlangs na 29 jaar ontslagen bij de bekendste krant van het land, omdat hij in Gatestone had geschreven wat zich in Turkije afspeelt. Hij is een Medewerker van het Midden-Oosten Forum.