 President Joe Biden verraste de EastMed-partners door op 9 januari door abrupt de Amerikaanse steun voor de pijpleiding in te trekken, waardoor het project effectief de nek werd omgedraaid, een gediversifieerde energietoevoer naar Europa werd verhinderd, en Rusland en zijn oorlogsmachine nog meer inkomsten kregen. "De acties van de regering Biden in deze zaak zijn bijzonder laakbaar en hypocriet in het licht van haar stilzwijgende goedkeuring van de Nord Stream pijplijn van Rusland, die Europa's energieafhankelijkheid van een vluchtige tegenstander alleen maar zal vergroten," zei de Amerikaanse vertegenwoordiger Gus Bilirakis (foto) in een reactie. (Foto door Tasos Katopodis/Getty Images for Netflix) |
Opnieuw brengt de strategische misrekening van de Amerikaanse president Joe Biden een strategische kostprijs met zich mee: het sussen van NAVO's pro-Poetin, parttime bondgenoot Turkije en het in gevaar brengen van de energiezekerheid van Europa.
De afgelopen jaren is het oostelijke Middellandse-Zeegebied veranderd in een tijdbom met een trage lont, met rijke koolwaterstoffen die twijfelachtig worden opgeëist door Turkije als een op zichzelf staande regionale macht tegenover een alliantie van Griekenland, Cyprus en Israël.
In deze touwtrekkerij heeft Turkije gedreigd met militaire actie als de alliantie van rivaliserende landen doorgaat met haar plannen om Turkije te omzeilen en jaarlijks 20 miljard kubieke meter aardgas naar Europa te transporteren met een geplande onderzeese pijpleiding. Turkije beweert dat een dergelijke pijpleiding zijn soevereiniteit over de Middellandse Zee zou schenden en stelt in plaats daarvan, zoals te verwachten valt, een minder dure pijpleiding voor die het aardgas via Turks grondgebied naar Europa voert.
Andere landen in de regio, zoals Egypte, Jordanië, Libanon en de Golfstaten, steunden wat later de EastMed-groep werd, die ook de steun kreeg van de Europese Unie en de Verenigde Staten. Tot voor kort.
Biden verraste onlangs de EastMed-partners door abrupt de Amerikaanse steun voor de pijpleiding in te trekken, waardoor het project in feite de nek werd omgedraaid, een gediversifieerde energietoevoer naar Europa werd verhinderd, en Rusland en zijn oorlogsmachine nog meer inkomsten kregen. Het Witte Huis zei dat het 7 miljard dollar kostende project tegenstrijdig was met hun "klimaatdoelstellingen". Biden hoopt vermoedelijk dat niemand nog fossiele brandstoffen zal gebruiken tegen 2025, de datum voor de geplande voltooiing van de EastMed pijplijn, hoewel alternatieven - afgezien van energie geleverd door tegenstanders van Amerika - zoals Rusland en Iran - nog lang niet klaar zijn. De regering-Biden haalde ook een vermeend gebrek aan economische en commerciële levensvatbaarheid aan, hoewel een door de Europese Unie gefinancierde studie uit 2019 bevestigde dat "het EastMed-project technisch haalbaar, economisch levensvatbaar en commercieel concurrerend is".
Weinigen waren het eens met de redenering van Biden.
De Griekse defensie-analist Theofrastos Andreopoulos schreef dat het besluit van Biden een triomf voor Turkije en een nederlaag voor Griekenland was:
"In het kort betekent dit dat Turkije, dat zogenaamd in ongenade was gevallen bij de Amerikanen, precies kreeg wat het wilde: de annulering van de pijplijn.
"De belangrijkste parameter in het non-paper ter rechtvaardiging van het standpunt van de VS, naast de economische en commerciële elementen, wijst erop dat deze pijpleiding een bron van spanning is in het oostelijke Middellandse-Zeegebied - duidelijk het standpunt van Turkije innemend!
"Dat wil zeggen dat de Amerikanen de pijpleiding niet willen omdat Ankara 'boos' zou kunnen worden."
Ook niet verrassend is dat de Amerikaanse stap de islamistische president van Turkije, Recep Tayyip Erdoğan, nog meer heeft aangemoedigd, die zijn neo-Ottomaanse, irredentistische ambities over wat ooit werd beschouwd als het "Turkse meer": de Egeïsche Zee en de Middellandse Zee, nooit heeft verborgen.
In een toespraak op 18 januari zei Erdoğan: "Zonder [een pijplijn door] Turkije kan er geen mediterraan gas naar Europa worden gebracht.
De ommezwaai van Biden kwam op een moment dat Turkije zijn spierballen in de Egeïsche en Middellandse Zee laat zien. Ondanks ernstige budgettaire beperkingen en een zware economische crisis ontwikkelt en bouwt de Turkse regering voor de marine drie nieuwe fregatten, onbemande onderzeebootbestrijdingsschepen, onderzeeërs, onbemande oppervlakteschepen, een schip voor inlichtingenvergaring, aanvalsboten, een inheemse anti-scheepsraket en een landingshelikopterdok van 1,2 miljard dollar.
Belangrijker is dat Bidens grove misrekening slechts enkele weken voor de Russische inval in Oekraïne kwam en zijn dictaten aankondigde om de energiekaart van Europa te hertekenen.
Kort nadat Rusland twee afgescheiden regio's in Oost-Oekraïne, Donesk en Luhanz, formeel had erkend, kondigde Duitsland op 22 februari aan dat het het aardgaspijpleidingproject Nord Stream 2 voor de Oostzee, dat de stroom Russisch gas rechtstreeks naar Duitsland en West-Europa moet verdubbelen en Oekraïne moet omzeilen, zou opschorten. Nord Stream 2, met een waarde van 11 miljard dollar en mogelijk Europa's meest tot verdeeldheid leidende energieproject, was in september klaar, maar heeft stilgelegen in afwachting van certificering door Duitsland en de EU. Duitsland was dus "heldhaftig" iets aan het opschorten dat in de eerste plaats niet operationeel was.
"Welkom in de brave new world waar Europeanen binnenkort 2000 euro gaan betalen voor 1000 kubieke meter aardgas", twitterde Dmitry Medvedev, voormalig president en premier van Rusland en nu plaatsvervangend voorzitter van de Veiligheidsraad - waarbij hij suggereerde dat de prijzen door de opschorting zouden verdubbelen.
Waarschuwingen over de gevolgen van het om zeep helpen van de EastMed-pijpleiding - en daarmee het verhinderen van de diversificatie van energieleveranties aan Europa - kwamen kort voor de Russische militaire inval. Blijkbaar was het gewoon weer een duidelijke boodschap die Biden liever negeerde. Volgens een persbericht van 24 januari gepubliceerd op de website van het congres van U.S. Representative Gus Bilirakis:
"Aangezien aardgas een schonere energieoptie is in vergelijking met steenkool, is het een cruciale energiebron voor regeringen die willen overschakelen op groenere energiebronnen... De Europese Unie erkent dit feit en heeft de Oostelijke Middellandse Zee Pijpleiding tot een 'speciaal project' verklaard.
"De acties van de regering Biden in deze zaak zijn bijzonder laakbaar en hypocriet in het licht van haar stilzwijgende goedkeuring van de Nord Stream pijpleiding van Rusland, die de energieafhankelijkheid van Europa van een onstabiele tegenstander alleen maar zal vergroten,' zei Congreslid Bilirakis."
Terwijl Biden bezig was drie trouwe Amerikaanse bondgenoten in het Middellandse Zeegebied te ondermijnen om Erdoğan gunstig te stemmen en een fantasie van "groene energie" -- die nog jaren niet klaar of betaalbaar is -- om de Democratische Partij van Amerika gunstig te stemmen, zou Ankara opnieuw bewijzen slechts een part-time Westerse bondgenoot te zijn.
Als reactie op de Russische invasie in Oekraïne onthield Turkije zich op 25 februari van stemming over de schorsing van het Russische lidmaatschap van de in Straatsburg gevestigde Raad van Europa. "Tijdens de stemming in Straatsburg heeft Turkije besloten zich van stemming te onthouden", zei de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavuşoğlu. "We willen de dialoog met Rusland niet afbreken."
Biden moet onmiddellijk op zijn besluit terugkomen en de EastMed-pijplijn toestaan.
In december 2019 had Biden Erdoğan als een autocraat bestempeld en beloofd om de oppositiepartijen van Turkije via democratische processen meer macht te geven. Was dat een grapje, of is Biden een crypto-fan van Erdoğan?
Burak Bekdil, een van de belangrijkste journalisten van Turkije, werd onlangs na 29 jaar ontslagen bij de bekendste krant van het land, omdat hij in Gatestone had geschreven wat er in Turkije gebeurt. Hij is een Medewerker van het Midden-Oosten Forum.