 Als de VS toestaan dat Rusland de rest van Oekraïne opslokt, zeggen ze daarmee tegen de niet-nucleaire staten dat ze nucleaire arsenalen moeten hebben omdat ze voor hun veiligheid niet kunnen vertrouwen op de kernwapenmogendheden. De dreigementen van Biden zijn niet overtuigend geweest en tot nu toe heeft Poetin zich niet laten overhalen. Afbeelding: Oekraïense soldaten aan de frontlinie met door Rusland gesteunde separatisten nabij het dorp Novognativka, regio Donetsk, op 21 februari 2022. (Foto door Anatolii Stepanov/AFP via Getty Images) |
De Russische president Vladimir Poetin heeft in een emotionele toespraak op de 21e van deze maand duidelijk gemaakt dat hij vindt dat Oekraïne een deel van Rusland is.
De Amerikaanse president Joe Biden moet nu eisen dat Moskou zijn troepen terugtrekt van al het Oekraïense grondgebied, inclusief de Krim en Donbas. Het Kremlin heeft onder meer de toezeggingen geschonden die het aan Kyiv heeft gedaan in het Memorandum van Boedapest. Biden heeft tot dusver echter weinig neiging getoond om Rusland aan zijn beloften te houden.
In december 1994 ondertekenden de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Rusland en Oekraïne het Memorandum inzake veiligheidswaarborgen in verband met de toetreding van Oekraïne tot het Verdrag inzake een niet-verspreiding van kernwapens, beter bekend als het Memorandum van Boedapest.
In dat document deden de drie partijen zes toezeggingen aan Oekraïne. In de belangrijkste van de toezeggingen verklaarden zij dat zij "hun toezegging aan Oekraïne herbevestigen om, overeenkomstig de beginselen van de Slotakte van de CVSE, de onafhankelijkheid en soevereiniteit en de bestaande grenzen van Oekraïne te respecteren".
"Sommigen hebben betoogd dat, aangezien de Verenigde Staten Oekraïne niet zijn binnengevallen, zij zich hebben gehouden aan hun verbintenissen in het kader van het Memorandum van Boedapest," schreef Steven Pifer van het Brookings Institution in 2019. "Dat is waar, in enge zin. Maar tijdens de onderhandelingen over de veiligheidsgaranties vertelden Amerikaanse functionarissen hun Oekraïense tegenhangers dat, als Rusland ze zou schenden, de Verenigde Staten een sterk belang zouden nemen en zouden reageren."
Om duidelijk te zijn, zoals Pifer opmerkt, heeft Washington geen NAVO-achtige garantie gegeven, maar de VS moeten niettemin krachtdadig optreden, betoogt hij, "omdat het zei dat het zou optreden als Rusland het Memorandum van Boedapest zou schenden."
"Dat was een deel van de prijs die het betaalde in ruil voor een drastische vermindering van de nucleaire dreiging voor Amerika," schreef Pifer. "De Verenigde Staten moeten woord houden."
Ja, dat moeten de VS. Om Oekraïne ertoe te bewegen afstand te doen van de kernwapens die het bij de ontbinding van de Sovjet-Unie had geërfd - Oekraïne had uiteindelijk zo'n 6000 kernkoppen, het op twee na grootste arsenaal van de wereld op dat moment - kwamen de VS, Groot-Brittannië en Rusland overeen garanties te geven. Als Washington zou toestaan dat Rusland de rest van Oekraïne opslokt, zou dit aan de niet-nucleaire staten vertellen dat ze nucleaire arsenalen moeten hebben omdat ze voor veiligheid niet kunnen vertrouwen op de kernwapenmogendheden.
Tot dusver ziet de situatie er niet goed uit voor Oekraïne. In 2014 annexeerde Vladimir Poetin de Krim en zaagde hij in feite de Donbas-regio af. Noch de VS, noch Groot-Brittannië legden Rusland verlammende kosten op voor de naakte agressie.
"Jongen, na dit zal niemand kernwapens opgeven," vertelde Arthur Waldron van de Universiteit van Pennsylvania aan Gatestone. Zoals Waldron suggereert, is het Amerikaanse beleid ten aanzien van Oekraïne een afschuwelijk voorbeeld.
Deze keer is de situatie nog erger voor de voormalige Sovjet republiek. Rusland erkende op 21 februari twee afgescheiden regio's - de zogenaamde Volksrepublieken Donetsk en Luhansk - in Donbas en lijkt nu klaar om de rest van het land in één grote slok te nemen.
Biden heeft onmiddellijk sancties opgelegd aan de twee regio's, maar heeft geen kosten opgelegd aan de slechte actor, Rusland. Hij heeft verdere maatregelen beloofd, maar pas na een invasie. Bovendien zullen zijn sancties waarschijnlijk niet zo streng zijn dat ze Poetin dwingen Oekraïne te verlaten. Op de 15e van deze maand maakte Biden zelfs duidelijk dat de sancties minder dan regeringsbedreigend zouden zijn. "Wij willen Rusland niet destabiliseren", zei hij.
Bidens dreigementen zijn niet overtuigend geweest en tot nu toe heeft Poetin zich niet laten overhalen.
"De regering Biden heeft slechts laat en halfslachtig maatregelen genomen om de Russische agressie tegen Oekraïne te stoppen," zegt Waldron. "De president had al lang geleden zware wapens aan Kiev moeten geven. En hij heeft Europa niet wezenlijk versterkt."
Sinds de Koude Oorlog is het Amerikaanse beleid ten aanzien van Rusland gebaseerd op de gedachte dat een zwak Rusland een grotere bedreiging voor de VS vormde dan een sterk Rusland. Als gevolg van die inschatting is Poetin niet geconfronteerd geweest met een Amerika dat bereid was macht te gebruiken om normen af te dwingen.
Wat ook de verdiensten mogen zijn geweest van de tolerante en toegeeflijke aanpak van Washington - ik denk dat die verschrikkelijk misplaatst was - Poetin heeft deze speelruimte gebruikt om buren uit elkaar te drijven en de kaart van Europa en de Kaukasus met geweld opnieuw te tekenen. Het is nu tijd voor de Verenigde Staten om zich de gedane beloften te herinneren - zowel de schriftelijke als de informele.
Poetin zal het immers niet bij Oekraïne laten.
Gordon G. Chang is de auteur van The Coming Collapse of China, een vooraanstaand senior fellow van het Gatestone Institute, en lid van de adviesraad.