In een historisch ontwaken, dat nu ontluikt, is Iran eens te meer bezig met zijn inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van de Palestijnen. Dit belooft niet veel goeds voor de toekomst van de "verzoening" tussen Hamas en de Palestijnse Autoriteit, de Fatah Factie gerund door President Mahmoud Abbas. Het opnieuw verschijnen van Iran, nu het inspanningen nastreeft ter verhoging van haar politieke en militaire aanwezigheid in de regio, belooft niet veel goeds voor de toekomst ten aanzien van de stabiliteit in het Midden-Oosten.
De Iraniërs roepen Hamas op om vast te houden aan haar wapens, ondanks de recente "verzoenings"overeenkomst tussen Hamas en Fatah onder auspiciën van Egypte. Het Iraanse doel voor deze stap? Hamas te handhaven en te verbeteren van de voorbereiding op een oorlog tegen Israël.
Een Hamas-delegatie op hoog niveau reisde onder leiding van Saleh Arouri, de vice-voorzitter van Hamas "politiek bureau", vorige week naar Teheran om de Iraanse leiders voor te lichten over de "verzoenings"deal met Fatah. Tijdens het bezoek prezen de Iraanse leiders Hamas voor hun verzet tegen de eisen (van Fatah) om te ontwapenen en de veiligheidscontrole over de Gazastrook los te laten.
"Wij feliciteren u met uw weigering om uw wapens op te geven, een kwestie die u als rode lijn beschouwt," zei Ali Velayati, een hoge Iraanse politicus en adviseur van de leider van de islamitische revolutie Ayatollah Khamenei, tegen de bezoekende Hamas-ambtenaren. "De Palestijnse zaak is de belangrijkste zaak van de islamitische wereld, en na al die tijd blijft u vasthouden aan het principe van verzet tegen de zionisten, ondanks alle druk waarmee u geconfronteerd wordt.
 Tijdens het bezoek van een delegatie op hoog niveau van Hamas in Iran vorige week, zei Ali Velayati (hierboven afgebeeld in 2016), een hoge Iraanse politicus en adviseur van de opperste leider Ayatollah Ali Khamenei, tegen de bezoekende ambtenaren van Hamas: "Wij feliciteren u met uw weigering om uw wapens op te geven..." (Afbeeldingsbron: Hamed Malekpour/Wikimdia Commons) |
Arouri en zijn collega's zijn met spoed naar Teheran gegaan om de steun te zoeken van het Iraanse regime in het kielzog van de eisen door Abbas dat Hamas moet toestaan dat de Palestijnse Autoriteit de veiligheidscontrole over de Gazastrook op zich zal nemen. De "verzoenings"overeenkomst bepaalt niets over een noodzaak dat Hamas zal ontwapenen. En de Hamas ambtenaren hebben tijdens de afgelopen twee weken beklemtoond dat ze niet de intentie hebben om hun wapens neer te leggen, of om hun veiligheidsapparaat in de Gazastrook te ontmantelen.
Hamas ziet de eis om te ontwapenen als onderdeel van een Israëlisch-Amerikaanse "samenzwering", die is ontworpen om de Palestijnse "weerstand" te elimineren en het "verzoenings"akkoord met Abbas Fatah te dwarsbomen. De weigering van Hamas om te ontwapenen dreigt de "verzoening" nu al te bederven.
Arouri werd tijdens zijn bezoek aan Teheran geciteerd: Hamas "zal niet de optie terugtrekken om het Palestijnse volk te verdedigen." Hij specificeerde dit dat de "verzoenings"overeenkomst met Fatah geen afbreuk zou doen aan de wapens van de Palestijnse "weerstand", met inbegrip van Hamas. Hamas, zo voegde hij eraan toe, zal "de Israëlisch-Amerikaanse samenzwering confronteren door middel van nationale eenheid en verzoening, en door met de weerstand verder te gaan. De krachten in het Palestijnse verzet zullen altijd vasthouden aan hun wapens en ze niet neerleggen."
Het bezoek van de topambtenaren aan Teheran ziet Hamas ook als een afwijzing van Israëls eisen, dat het de banden met Iran zal afsnijden. Hamas-ambtenaren zeggen dat ze hun betrekkingen met Iran blijven zien als "strategisch en belangrijk", met name in de nasleep van Teherans financiële en militaire hulp aan hun beweging in de Gazastrook.
Door zichzelf uit te lijnen met Iran, wil Hamas ook de eisen weerstaan om de ideologie en het Handvest te verlaten, die pleiten voor de vernietiging van Israël en die tegen elk vredesproces tussen de Israëli's en Palestijnen zijn.
Iraanse ambtenaren houden blijkbaar niet van Mahmoud Abbas en de Palestijnse Autoriteit. Ook zijn ze niet enthousiast bij het zien van hun terugkeer naar de Gazastrook. Iran acht Abbas een "verrader", omdat zijn Palestijnse Autoriteit een coördinatie van de veiligheid met Israël uitvoert op de Westelijke Jordaanoever, en beweert dat men streeft naar een "vredesproces" met Israël. Dit standpunt gaat tegen Irans wens in van vernietiging van de "Zionistische entiteit".
Abbas heeft op zijn beurt Iran altijd beschouwd als een bedreiging van zijn regime en ook voor de stabiliteit in de regio. Hij heeft in het verleden Iran bekritiseerd voor "inmenging" in de interne aangelegenheden van de Palestijnen door Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad in de Gazastrook te ondersteunen.
Eerder dit jaar veroordeelde de Palestijnse Autoriteit Iran krachtig, nadat een hoge Iraanse official Abbas beschuldigde van een oorlog in de Gazastrook namens Israël. Deze officiële verklaring kwam in reactie op een reeks van repressieve maatregelen die opgelegd waren door Abbas op de Gazastrook.
Abbas' woordvoerder Nabil Abu Rudaineh beschuldigde Iran van inmenging in de interne aangelegenheden van de Palestijnen en van sommige Arabische landen. Hij zei dat de Iraanse acties een "verdeling aangemoedigde" onder de Palestijnen. "Iran moet stoppen met het aanmoedigen van burgeroorlogen in de Arabische wereld," zei hij. "Iran moet stoppen met retoriek die alleen Israël en de vijanden van de Arabieren dient."
Abbas en de Palestijnse Autoriteit zijn nu overtuigd dat Iran werkt aan het verhinderen van de "verzoenings"overeenkomst met Hamas. Ze geloven dat Iran de Hamas-leiders heeft uitgenodigd in Teheran om hen onder druk te zetten om niet de wapens neer te leggen.
Abbas en de Egyptenaren waren waarschijnlijk naïef om te denken dat Hamas zich zou ontwapenen en de Abbas loyalisten zou toestaan om zich te implementeren in de Gazastrook na de ondertekening van een "verzoenings"overeenkomst. Het is mogelijk dat sommige van de Hamas-leiders hebben gelogen tegen Abbas en de Egyptenaren door aan te geven dat Hamas de veiligheidscontrole in de Gazastrook zou opgeven.
De Egyptenaren, die een belangrijke rol speelden bij de totstandkoming van de Hamas-Fatah-deal, worden ook verondersteld bezorgd te zijn over een Iraanse hernieuwde inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van de Palestijnen. Zowel de Palestijnse Autoriteit als Egypte zien het bezoek van de Hamas-delegatie aan Iran als een ernstige tegenslag voor de "verzoenings"overeenkomst en ook als een teken dat Hamas niet oprecht is over de uitvoering van het akkoord.
Sommige ambtenaren van de Palestijnse Autoriteit en Hamas hebben onlangs beweerd dat Israël niet gelukkig was met hun "verzoenings"overeenkomst en zijn uiterste best deed om het te verzwakken. De waarheid is echter dat het Iran en Hamas zijn die werken aan het dwarsbomen van de overeenkomst door aan te dringen op het behoud van de status-quo in de Gazastrook. Irans boodschap aan Hamas is: Als u wilt dat wij u blijven voorzien van financiële en militaire steun, moet u de wapens blijven dragen en eisen om te ontwapenen verwerpen.
Wat zit er dan in voor Iran? Iran wil dat Hamas zijn veiligheidscontrole over de Gazastrook zal behouden, zodat de Iraniërs aan een andere machtsbasis in het Midden-Oosten kunnen blijven vasthouden.
Iran wil dat Hamas de rol van vazal zal blijven spelen, precies zoals Hezbollah functioneert in Libanon.
Het laatste wat Iran wil is dat de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit zullen terugkeren naar de Gazastrook: dat zou Teherans plannen om zijn doel van de vernietiging van Israël te bereiken, bederven.
Irans blijvende steun voor Hamas is niet uit liefde voor Hamas of de Palestijnen, maar uit eigenbelang ter consolidering van hun aanwezigheid in het Midden-Oosten.
Vele Palestijnen zien het "geslaagde" bezoek van de Hamas-ambtenaren aan Teheran als een grote tegenslag voor de inspanningen om het 10 jaar durende Hamas-Fatah geschil te beëindigen. Ook de Egyptenaren zijn nu op hun hoede vanwege de plotselinge toenadering tussen Iran en Hamas en beginnen zich af te vragen of ze beduveld worden door Hamas. Een Israëlische delegatie die Caïro bezocht op de vooravond van de ondertekening van de Hamas-Fatah-deal zou de Egyptenaren hebben gewaarschuwd dat de "verzoening" niet zou werken, tenzij Hamas zich ontwapent en haar banden met Iran verbreekt. Echter, naar verluidt hebben de Egyptenaren niet geluisterd naar de Israëlische waarschuwing.
Wat Israël, de VS en andere Westerse partijen betreft, de lering die kan worden getrokken uit de vernieuwing van de banden tussen Hamas en Iran is, dat Hamas niet één jota is veranderd.
In tegenstelling tot de waanvoorstellingen van hoop, zoals die werden besproken kort na de "verzoenings"overeenkomst in Caïro, was deze gebaseerd op leugens en dikke lucht, en wordt Hamas niet geleid richting gematigdheid en pragmatisme. Door de openlijke ondersteuning van Hamas, wakkert Iran wederom het vuur aan in het Midden-Oosten en blijft bezig om alle vooruitzichten op vrede te saboteren.
Khaled Abu Toameh, een bekroond journalist, is gevestigd in Jeruzalem.