We hebben zonet een Oscar nacht gehad in de VS. Maar helaas, er was geen nominatie voor 'Moedigste Regisseur.' Hier is een nominatie.
Normaal gesproken natuurlijk, zou u het niet aandurven om een nominatie voor 'moedigste regisseur' te hebben. De rol zou worden begeerd door, en alleen worden toegekend aan, mensen die films hebben gemaakt die volkomen voorspelbaar meningen weergeven die in om het even welke tijdsgeest gebeurd zouden kunnen zijn. Een verhaal van een vrouw die strijdt tegen haar ziekte, geplaatst tegen de achtergrond van de anti-slavernij beweging. Het verhaal van een man die strijd tegen klassevooroordelen en ongelijke beloning, afgezet tegen de achtergrond van het zinken van de Titanic, enzovoort.
Het woord 'moedig' is dusdanig veel gebruikt in de filmindustrie dat het gemakkelijk wordt om te vergeten wat het woord in feite betekent. Hier is een suggestie. Moedig is Finn Norgaard. Hij was de 55-jaar-oude filmregisseur die eerder deze maand in Kopenhagen werd doodgeschoten door Omar Abdelhamid Hussein. Het precieze verhaal van hoe Finn Norgaard is gestorven is nog maar pas bekend geraakt en werd nog niet verteld. Maar het moet bekend worden.
Norgaard was een van de aanwezigen op de achtste bijeenkomst van het Lars Vilks Comité in Kopenhagen. Deze organisatie, die twee jaar geleden werd samengesteld, werd opgericht om solidariteit en een element van normaliteit aan te bieden aan de Zweedse kunstenaar Lars Vilks. Welzeker is het leven van Vilks verre van normaal sinds 2007, toen hij een reeks illustraties makte die toen door sommige moslims als godslasterlijk werden beschouwd en die ertoe leidden dat hij werd opgenomen op de executielijst van Al-Qaeda.
De angst en verdenking die de culturele elite van Zweden toen aan de dag legde betekent dat na 2007, het bijna onmogelijk was voor Vilks om zijn beroep als kunstenaar uit te voeren: galerijen wilden zijn werk niet meer opnemen; Kranten wilde hem niet meer publiceren. De bredere Zweedse samenleving wilde hem niet steunen. En zo kwam een kleine groep van Deense media figuren in 2013 samen om te helpen de zaken om te keren. De evenementen van het Comité maakten het andere culturele figuren mogelijk om Vilks te ontmoeten, dingen met hem te bespreken en zich te focussen op zaken van vrije meningsuiting, waaronder niet enkel met diegenen die zich uitsluitend bezighouden met de Islam.
Finn Norgaard had deelgenomen aan een aantal evenementen van het Comité en hij was eerder deze maand aanwezig in het café in Kopenhagen waar de leidster van de feministische groep Femen en één van de organisatoren van het Londense kunstfestival "Passion for Freedom" zouden spreken. De Franse ambassadeur aan Denemarken had reeds de procedure geopend om hun solidariteit en steun uit te drukken in de nasleep van de Charlie Hebdo gruwelen.
In de dagen onmiddellijk na de aanslag, was het onduidelijk hoe precies Norgaard is gestorven. Een van de organisatoren van het evenement- Comité oprichtster Helle Brix - zei dat Norgaard even naar buiten was tijdens het eerste deel van het evenement om een telefoongesprek te hebben. Toen de schutter in de lobby kwam en begon te vuren, beantwoorden de lijfwachten van Lars Vilks het vuur. Niemand in de kamer waar de vergadering werd gehouden werd geraakt. Norgaard was het enige slachtoffers tijdens het vrije meningsuiting evenement (hoewel de schutter latyer naar de Copenhagen synagoge trok en daar de 37-jarige Dan Uzan heeft neergeschoten).
In de uren onmiddellijk na de aanslag in het café leek het alsof Norgaard gewoon brute pech had gehad. Hij was kort voordien even weggeglipt van het evenement, op het verkeerde moment, en kwam oog in oog te staan met de schutter die hem doodschoot. Maar nu lijkt het erop dat het verhaal niet slechts een vreselijk ongeluk was maar ook één van echte heldenmoed is geweest.
Degenen die op het evenement waren zeggen dat het thans lijkt dat toen Norgaard in de lobby ging, hij de schutter zag en probeerde hem te stoppen. Het blijkt dat er toen een soort gevecht heeft plaatsgevonden tussen de filmregisseur die trachtte het geweer uit de handen van de terrorist te rukken. Echter, de moordenaar kon de overhand nemen op Norgaard en schoot hem dood. Vrienden van Norgaard hebben bevestigd dat dit typisch zijn manier van handelen is geweest en dat hij ervoor bekend stond zich te mengen als hij ergens een gevecht zag uitbreken.
Mensen binnen het café geven thans Norgaard het krediet om te helpen hun levens te redden ten koste van zijn eigen leven. Als hij niet had geworsteld met de terrorist en aldus kostbare extra seconden heeft gewonnen voor de politie en de anderen, is het meer dan waarschijnlijk dat het aantal doden op het vrije meningsuiting evenement veel hoger zou zijn geweest en het schadelijk effect op Europa's strijd op het recht op vrije meningsuiting, niet te overzien zou zijn geweest.
Een aanzienlijk deel van de weinige mensen die vooraan op de barricades staan in de strijd voor de vrijheid van meningsuiting in Europa, waren samengepropt in die kleine kamer. Had het aantal dodelijke slachtoffers hoger geweest, dan zou het impact op dat debat-- en de mogelijkheid om het ooit op een dag te winnen - mogelijk onherstelbaar terug achteruit zijn geslagen.
Het is zo belangrijk om te verwijzen naar mensen zoals Finn Norgaard. In een sector die zichzelf graag op de borst slaat voor vermeende moed, leefde Norgaard een leven en stierf een dood van ware heldenmoed. Is het teveel gevraagd te hopen dat op een bepaald punt zijn industrie de echte helden herkent van onze tijd?
Zelfs als ze dat niet doen, kan de rest van ons dat wel. De familie van Norgaard heeft een liefdadigheidsinstelling gesticht in zijn naam en te zijner ere. Ik zal de details hier posten van zodra ik ze zal hebben en roep de mensen op hieraan bij te dragen. Zoals een vriend, wiens leven Norgaard wellicht gered heeft, deze week zei: "Eén van de mooiste dingen in het leven zijn die buitengewone mensen die u van tijd tot tijd ontmoet."