Het lijkt erop dat de eerste door ISIS geïnspireerde aanval op de VS geslaagd is, in Garland, Texas. Deze notie is men mogelijk ontgaan, omdat, zoals dit zo vaak het geval is, de verslagen en de commentaren gaan over bijzaken.
De eerste bijzaak die waarover bericht wordt, is dat de aanvaller een wedstrijd op het oog had waarbij mensen tekeningen maakten van hoe zij dachten dat Mohammed eruit zag. Vervolgens is er de identiteit van de mensen die de tentoonstelling organiseerden, en wie er spraken.
Bosch Fawstin (tweede van links), de cartoonist die de prijs won in Garland, Texas. Gepresenteerd door Robert Spencer, Geert Wilders en Pamela Geller. (Bron: Atlas Shrugs blog) |
Laat ons, voordat wie hierop verder gaan, terugkeren naar de hoofdzaak. Sinds januari is het idee dat IS-achtige groepen mensen inspireren tot het uitvoeren van bloeddorstige aanvallen zoals in Parijs en Kopenhagen, geaccepteerd geraakt. Maar dat iets dergelijks in, uit alle plaatsen, in Texas kan gebeuren, heeft zo mogelijk een nog "meer ontluisterend" effect dan op de vrijheid van meningsuiting dan de aanvallen in Parijs en Kopenhagen. Geen enkel Europees land heeft de constitutionele toewijding aan de vrijheid van meningsuiting, zoals de VS dat heeft. En Texas is, in tegenstelling tod de meeste Europese landen, niet verzandt in het morele relativisme en angstige multiculturalisme.
Er zal in de nasleep van Garland een gevoel opspelen, dat als ISIS in Texas kan toeslaan, dit overal kan. Dit maakt de gehele ontwikkelde wereld een mogelijk ISIS-doelwit. Ondanks dat niemand zijn handen omhoog zal doen om zich op te geven, zal tevens niemand de aandacht trekken door dingen te doen of zeggen die deze moordlustige censoren tegen de haren in strijkt.
De aanwezigheid van sterke beveiligingsdiensten helpt klaarblijkelijk deze aanvallen te voorkomen, maar het is het herinneren waard dat ISIS deze "mislukte" operatie zal gebruiken om andere manieren van opereren te verzinnen, die een hogere kans van slagen hebben.
Maar wat het meest opvalt, is hoe stil de gebruikelijke verdedigers van het vrije woord zijn.
Ongetwijfeld heeft dit met het - inmiddels sterk geïnternaliseerde - gevoel te maken, dat als je tekeningen van Mohammed maakt of deze publiceert, je er op een of andere manier een beetje om vraagt. Het verschrikkelijk dat we hier aanbeland zijn, maar dit is precies de manier waarop censuur en zelfcensuur zichzelf kunnen wortelen.
Bosch Fawstin's winnende cartoon. (Bron: Bosch Fawstin) |
Heel weinig mensen zullen publiekelijk toegeven dat zij uit angst weigeren een historisch figuur te tekenen. Maar door aanval na aanval, groeit het gevoel bij de meerderheid van de media die dergelijke afbeeldingen niet publiceren, dat zij gefaald hebben. En om die schaamte te verbergen vertellen zij zichzelf dat er er iets provocatief, ja zelfs iets onverantwoordelijks schuilt, in het uitdagen van mensen die die het vrije woord niet onderschrijven.
Je krijgt nog steeds steun van hen die het vrije woord koesteren als je een Mohammed-cartoon per ongeluk publiceert, maar niet als je dit expres doet, terwijl je weet wat de consequenties zijn. Maar uiteraard is het bij uitstek na het ondergaan van deze consequenties, dat men deze mensen moet blijven uitdagen, zodat het niet de mannen met Kalashnikovs zijn die onze wetten bepalen.
Als mensen met steeds uitgebreidere manieren komen om datgene te rechtvaardigen, waarvan zij in hun hart weten dat het verachtelijk is, wordt het voor hen alsmaar harder van koers te veranderen.
Dan is er nog de slechts zelden besproken bijzaak, die mogelijk aan de grondslag van het verschil tussen de Europese en Texaanse aanvallen ligt. De aanval op Charlie Hebdo schudde een deel van het westerse publiek wakker omdat de redacteuren en cartoonisten van Charlie Hebdo "links" waren. Charlie Hebdo stond voor een robuuste seculiere anti-establishment Franse politiek, waar een deel van de wereldbevolking zich mee identificeert.
Dit staat in schril contrast met het gebrek aan solidariteit na de bedreigingen aan het adres van de Deense krant Jyllands-Posten, in de nasleep van de Mohammed-cartoon-affaire van 2005. In verschillende gradaties werd de Jyllands-Posten als "conservatieve" krant beschreven. Vanuit deze context, bij het gebrek aan een duidelijke definitie, werd conservatief opgevat als iets tussen het "establishment" en "racistisch" in, waardoor er een soort duister motief werd verondersteld voor het publiceren van een Mohammed-cartoon.
Echter, aan zulke beschuldigingen valt niet te ontsnappen. Velen toonden zich bereid in de nasleep van Charlie Hebdo, het blad af te schilderen als extreem rechts of racistisch.
De organisatoren van de American Freedom Defense Initiative (AFDI), Pamela Geller en Robert Spencer, zijn geen linkse journalisten maar conservatieve activisten; en omdat Wilders' toespraak de tentoonstelling opende, was het voor het publiek nog moeilijker de aard van dit evenement los te zien van de organisatie. Desondanks is het aan de hand van het patroon van veroordelingen enerzijds, en stilte anderzijds, volstrekt duidelijk. Een cartoonist mag verdedigd worden als hij tot een linkse organisatie behoort, maar niet als hij zich tot het rechter spectrum rekent.
Uiteraard sluit dit aan op een van de valse aannames van onze tijd, namelijk dat mensen uit het linker politieke spectrum gemotiveerd worden door goede intenties, zelfs als zij slechte dingen doen, terwijl mensen uit het rechter spectrum gemotiveerd worden door slechte intenties, zelfs als zij goede dingen doen. Hieruit volgt dat Charlie Hebdo-cartoons op een of andere manier constructief waren, terwijl die van de ADFI louter provocatief en niet-constructief waren. Ongeacht of mensen het toe willen geven, is dit een van de onderliggende oorzaken van de reacties op de aanval in Texas.
Een dergelijk onderscheid is, ontegenzeggelijk, een kolossale vergissing. Wanneer mensen zich liever concentreren op de motieven van de slachtoffers, dan op de motieven van de aanvallers, verliezen zij uit beeld waar het werkelijk om draait: dat een kunsttentoonstelling, de vrijheid van meningsuiting, het doelwit is. De rest is narcisme en een trage leercurve.
Het doet er niet toe of u links of rechts bent, Amerikaans, Deens, Nederlands, Belgisch of Frans. Deze eigenaardigheden doen er toe, en zijn eindeloos interessant voor de mensen die zowaar in die landen wonen. Maar zij zijn van geen enkel belang voor ISIS of hun gelijkgestemden. Wat deze mensen proberen is het opleggen van islamitische blasfemie-wetten, wereldwijd. Dat is het enige dat er toe doet.
Als wij dit uit het oog verliezen, verliezen wij niet alleen he vrije woord. Dan zullen wij verliezen. Punt.